Zadzwoń 32 506 50 85 
Latem uważaj na kleszcze! To teraz są najbardziej aktywne
Budzą w nas strach i obrzydzenie – KLESZCZE! Choć to niewielkie stworzonka o dość niepozornym wyglądzie, potrafią być naprawdę niebezpieczne. Zwłaszcza w okresie wakacyjnym, kiedy temperatury rosną, a my więcej czasu przebywamy na łonie natury. Mimo iż okres żerowania kleszczy nie przypada wyłącznie na miesiące letnie, to właśnie teraz jesteśmy najbardziej narażeni na ich atak. Gdzie najczęściej możemy natknąć się na kleszcze? Jak uniknąć kontaktu z nimi? Przeczytaj, zanim wybierzesz się na urlop!
Kleszcz – co to za osobnik?
Kleszcz jest pajęczakiem. Na dzień dzisiejszy znamy ok. 900 różnych gatunków kleszczy, z czego zaledwie 19 występuje w Polsce. Kleszcze różnią się od siebie przede wszystkim opancerzeniem. U niektórych gatunków jest ono twarde, u innych miękkie. Kleszcz jako pasożyt nie jest w stanie przeżyć samodzielnie. By przetrwać, potrzebuje innego osobnika. Jego menu jest dość ubogie, składa się bowiem w większości z krwi różnych zwierząt oraz człowieka. Zamiast sztućców kleszcz używa do jedzenia dobrze rozwiniętego aparatu żądlącego. I pomimo niewielkich rozmiarów potrafi wypić naprawdę sporo. Dorosła samica jest w stanie pobrać nawet 4 mililitry ludzkiej krwi i prawie 20-krtotnie powiększyć tym samym swoją objętość. Samce nie mogą pozwalać sobie na aż takie obżarstwo z uwagi na ograniczoną zdolność do rozciągania się.
Krew spożyta w tak dużych ilościach jest potrzebna kleszczom do życia, konkretnie do przemian jakie zachodzą w tracie trwającego ok. 2 lata cyklu rozwojowego. Kleszcz przechodzi wówczas ze stadium larwalnego, w nimfę i w końcu w dojrzałego osobnika. Samica wykorzystuje zgromadzoną krew jeszcze do jednego celu – mianowicie do złożenia jaj, których może być od 3 do 5 tysięcy! Gdy już tego dokona, samica kończy swój żywot.
Lasy, parki, trawniki – miejsca bytowania kleszcza
Ściółka leśna wilgotnych lasów mieszanych stanowi naturalne środowisko bytowania kleszczy. Napotkamy je zarówno na źdźbłach traw jak i na liściach rosnących przy leśnych ścieżkach, gdzie kleszcze czekają na swoje ofiary. Poza lasami kleszcze możemy spotkać również w naszych własnych przydomowych ogródkach, na trawnikach, w parkach czy nad brzegiem stawów. Mitem jest natomiast stwierdzenie, że kleszcze mogą spaść na nas z drzewa. Kleszcz nie himalaista i na zbyt dużą wysokość wspinać się nie potrafi. Jego maksymalne osiągi to 1,5 metra.
Ważny temat: Seniorze, nawadniaj się! O znaczeniu wody latem
Jak kleszcz „dobiera się” do żywiciela?
Natura wyposażyła kleszcza w narzędzia umożliwiające mu skuteczne polowanie. Jednym z nich jest organ Hallera, czyli narząd zmysłowy położony na pierwszej parze odnóży. Jest przede wszystkim narządem węchu, ale reaguje też na takie bodźce jak wahania temperatury, wilgotności czy wibracje. Przyciągany ciepłotą ciała, potem i dwutlenkiem węgla wydychanym przez zwierzę lub człowieka kleszcz „wdrapuje się” na swoją ofiarę. Teraz zaczynają się poszukiwania najdogodniejszego miejsca do wkłucia. Musi to być miejsce, gdzie skóra jest możliwie najcieńsza, np. pachwiny, zgięcie kolan, łokci czy obszar za uszami. Gdy kleszcz zakończy już poszukiwania, wykonuje w wybranym przez siebie miejscu maleńkie nacięcie przez które przy użyciu żądła będzie pobierał krew. Sam moment wkłucia się kleszcza jest praktycznie niewyczuwalny, gdyż jego ślina zawiera środek znieczulający.
Kleszcz nosicielem groźnych chorób!
Wiemy już, jak kleszcz poluje na swoje ofiary. Nie odpowiedzieliśmy jednak na pytanie, dlaczego jest on dla nas tak groźny. Dlaczego tak panicznie boimy się jego obecności na naszej skórze. Otóż oprócz środka znieczulającego w ślinie kleszcza znajdziemy także całe mnóstwo wirusów i bakterii. Do najpoważniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze należą bez wątpienia kleszczowe zapalenie mózgu oraz borelioza.
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to choroba o podłożu wirusowym atakująca układ nerwowy człowieka. W fazie wiremii objawy kleszczowego zapalenia mózgu są zbliżone do grypy. Występuje wysoka gorączka, bóle mięśniowo-stawowe i ogólne rozbicie. Czasem dochodzą jeszcze objawy jelitowe – w postaci nudności, wymiotów i biegunki. Dolegliwości utrzymują się zwykle ok. tygodnia, a następnie ustępują. U niektórych zakażonych choroba niestety rozwija się dalej i dochodzi do neuroinfekcji, przebiegającej z objawami zapalenia opon mózgowych. Choć na KZM nie ma lekarstwa, to możemy się na nie zaszczepić, skutecznie ograniczając ryzyko zachorowania.
Borelioza jest z kolei chorobą bakteryjną, spowodowaną przez bakterię z rodzaju Borrelia. Infekcja rozpoczyna się od wystąpienia tzw. rumienia wędrującego. Ma on postać plamy lub pierścienia i tworzy się wokół wkłucia. Boreliozę leczy się, podając choremu antybiotyki. Niestety nie ma na nią szczepionki, jedyne co możemy zrobić, to uważać na kleszcze.
Czytaj też: Zdrowe grillowanie – czy to w ogóle możliwe?
Jak samodzielnie usunąć kleszcza?
Osoba, która zauważyła kleszcza wbitego w skórę – u siebie czy u kogoś z otoczenia, powinna możliwie jak najszybciej podjąć próbę jego usunięcia. Im dłużej kleszcz pozostaje wbity w skórę, tym większe jest ryzyko zakażenia. Usunąć kleszcza możemy na kilka sposobów:
- W aptekach dostępne są specjalne narzędzia pozwalające na skuteczne i bezpieczne usunięcie kleszcza.
- Po wyciągnięciu kleszcza skóra powinna być zdezynfekowana (np. wodą utlenioną lub innym preparatem z apteki).
- Jeśli po usunięciu kleszcza w skórze wciąż pozostaną jakieś mniejsze jego fragmenty, także należy dokładnie przemyć i zdezynfekować ranę.
Chcesz usunąć kleszcza? Zrób to dobrze!
Kleszcza wbitego w skórę NIE NALEŻY:
- wyciągać palcami
- wykręcać
- rozgniatać
- przypalać
- wyciskać
- smarować niczym tłustym, np. kremem czy oliwą
UWAGA! Jeśli wystąpiło zaczerwienie i/lub obrzęk, w miejscu wkłucia i/lub wokół niego po całkowitym lub niecałkowitym usunięciu kleszcza (gdy pozostał duży fragment) lub wystąpiły takie objawy, jak: wysoka gorączka, nudności i wymioty, bóle głowy lub objawy neurologiczne, należy niezwłocznie skontaktować się z personelem medycznym!
Jak nie stać się ofiarą kleszcza w trakcie wakacji?
- Wybierając się na spacer po lesie czy parku, warto spryskać się preparatem odstraszającym kleszcze oraz zadbać o odpowiedni ubiór (długie spodnie, pełne buty itp.).
- Po powrocie ze spaceru najlepiej od razu obejrzeć swoje ciało, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc lubianych przez kleszcze: pach, pachwin, okolic intymnych, miejsc pod kolanami, za uszami.
Masz więcej pytań dotyczących chorób przenoszonych przez kleszcze? Porozmawiaj ze specjalistą holsäMED. Umów się na konsultację.
Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl
