6 lutego 2023

Powiększone węzły chłonne pod pachami – możliwe przyczyny

Czym są węzły chłonne?

Węzły chłonne, inaczej węzły limfatyczne, to drobne struktury, kształtem przypominające ziarno fasoli, leżące w przebiegu naczyń limfatycznych. Umiejscowione są w różnych częściach ciała i mogą występować samodzielnie lub w większych skupiskach. Do głównych zadań węzłów chłonnych należy filtracja obecnej w nich limfy, inaczej chłonki, oraz wytwarzanie przeciwciał. Unieszkodliwiając drobnoustroje, w tym wirusy, bakterie oraz komórki nowotworowe, węzły chłonne stanowią kluczowy element układu odpornościowego człowieka. Najwięcej znajdziemy ich na szyi, w dołach nadobojczykowych, pod pachami, w pachwinach, pod kolanami oraz pod żuchwą. Węzły chłonne mogą leżeć na różnych głębokościach – bezpośrednio pod skórą (szyjne, pachowe, pachwinowe) lub głęboko wewnątrz ciała, np. w brzuchu lub klatce piersiowej.

Przez węzły chłonne nieustannie przetacza się limfa. Jest to płyn tkankowy zbierany przez naczynia limfatyczne, które mają swój początek w tkankach, a po przejściu przez węzły, dostają się do krwiobiegu. Skład chłonki jest różny, wszystko zależy od tkanki, z której się zbiera. Z reguły w jej skład wchodzą jednak: woda, tłuszcze, białka, limfocyty oraz produkty metabolizmu. W organizmie człowieka węzły chłonne pełnią rolę filtra, który zatrzymuje obecne w chłonce patogeny i je unieszkodliwia.

Dlaczego węzły chłonne się powiększają?

Węzły chłonne ulegają powiększeniu na skutek odpowiedzi immunologicznej, czyli wtedy gdy nasz układ odpornościowy namierzy „intruza”, który wtargnął do naszego organizmu – wirusa, bakterię, grzyba itp. Wówczas w obrębie węzła chłonnego zaczynają proliferować (namnażać się) obecne tam komórki: limfocyty, czyli tzw. komórki pamięci immunologicznej, komórki plazmatyczne, odpowiadające za wytwarzanie przeciwciał oraz makrofagi, inaczej komórki żerne, których zadaniem jest niszczenie drobnoustrojów. Zwiększona produkcja limfocytów, np. w przebiegu toczącej się infekcji, będzie skutkowała powiększeniem węzłów chłonnych. A co to oznacza? O powiększonych węzłach chłonnych mówimy wtedy, gdy ich średnica przekracza 1 cm. W przypadku węzłów chłonnych pachwinowych za wartość prawidłową uznaje się 1,5-2 cm średnicy. Węzły chłonne powiększone na skutek infekcji są z reguły bolesne i miękkie, nie zbijają się w charakterystyczne pakiety i można je przesuwać.

Czytaj też: Choroby autoimmunologiczne – czym są i jak je leczyć?

Jakie choroby mogą spowodować powiększenie węzłów chłonnych?

Jak już wspominaliśmy, powiększenie węzłów chłonnych pachowych może świadczyć zarówno o niewinnej infekcji, jak i poważnej chorobie. Szukając przyczyny, należy wziąć pod uwagę:

• chorobę wirusową,
• chorobę grzybiczą,
• chorobę bakteryjną,
• chorobę endokrynologiczną
• chorobę autoimmunologiczną,
• chorobę nowotworową.

Powiększone węzły chłonne pod pachami a choroby piersi

Obecność zgrubień lub guzków w okolicach pach może świadczyć o zapaleniu gruczołu piersiowego. Jest to dość częsty problem u kobiet w okresie połogu oraz karmiących piersią. Powiększenie węzłów chłonnych pod pachami jest wówczas spowodowane nadprodukcją mleka oraz namnożeniem się drobnoustrojów. Nie jest to jednak jedyna możliwa przyczyna. Powiększenie węzłów chłonnych pod pachami bywa także objawem rozwijającego się nowotworu piersi. Do powiększenia dochodzi wtedy najczęściej tylko po jednej stronie, a węzły chłonne zbijają się w tzw. pakiety, nie można ich przesuwać i są z reguły niebolesne.

Powiększone węzły chłonne pod pachami – inne przyczyny

Powiększenie węzłów chłonnych pod pachami nie zawsze musi mieć związek z chorobą. Może być również reakcją organizmu na stosowane leki, np. przeciwpadaczkowe, lub podaną szczepionkę. Poza nowotworem piersi powiększone węzły chłonne pod pachami mogą świadczyć także o innych stanach chorobowych, m.in. białaczce, chłoniakach, toczniu rumieniowatym układowym czy reumatoidalnym zapaleniu stawów.

Powiększone węzły chłonne pod pachami – jak wygląda diagnostyka?

Aby potwierdzić powiększenie węzłów chłonnych pod pachami, niezbędna jest konsultacja lekarska. Lekarz rozpoczyna diagnostykę od badania palpacyjnego, podczas którego ocenia konsystencję węzłów, ich tkliwość oraz przesuwalność względem skóry. W razie konieczności zleca również badania laboratoryjne (morfologia, OB, CRP), obrazowe (przede wszystkim USG piersi) oraz biopsję powiększonego węzła chłonnego.

Zobacz też: Powrót do pracy po L4 – czy muszę iść na badania?

Podsumowując, węzły chłonne to struktury należące do układu odpornościowego, odgrywające ważną rolę w procesie kształtowania odporności i obrony przed atakiem drobnoustrojów. Powiększenie węzłów chłonnych pod pachami najczęściej oznacza, że zostaliśmy zainfekowani przez jakiś patogen. Ale może też świadczyć o rozwijającym się nowotworze piersi. Dlatego tak ważna jest regularna kontrola stanu węzłów chłonnych pachowych, jak i wszystkich węzłów obecnych w naszym ciele.

Niepokoi Cię powiększenie węzłów chłonnych pod pachami? Nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Już dziś umów się na konsultację do poradni lekarza rodzinnego holsäMED i skorzystaj z bezpłatnych świadczeń medycznych w ramach NFZ.

Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl