28 października 2019

6 najważniejszych pytań o insulinooporność

Niestety nieleczona insulinooporność, bo o nią tutaj chodzi, stanowi preludium do rozwoju groźnej cukrzycy typu 2. Co jeszcze warto wiedzieć o insulinooporności?

Co to takiego ta insulinooporność?

Insulina to hormon odpowiadający za transport glukozy z krwi do komórek i tkanek organizmu. Za jej produkcję odpowiada trzustka. Gdy zjesz posiłek, do twojego krwiobiegu uwalnia się glukoza. Następnie organizm rozpoczyna produkcję insuliny, która transportuje glukozę z krwi do tkanek ciała. Jednak przy insulinooporności mechanizm ten zawodzi. Tkanki nie są tak wrażliwe na działanie hormonu i poziom glukozy zamiast spadać, utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie. W efekcie trzustka produkuje coraz więcej insuliny, co może zamaskować problem zaburzeń gospodarki cukrowej nawet na wiele lat. W końcu trzustka jest już jednak tak „przemęczona” nadmiarem pracy, że nie wytwarza już wystarczającej ilości insuliny niezbędnej do obniżenia poziomu glukozy. Dochodzi do stopniowego wzrostu poziomu cukru we krwi i w konsekwencji rozwoju cukrzycy typu 2.

Warto pamiętać, że insulinooporność nie jest chorobą. To zaburzenie, które nieleczone może jednak doprowadzić do rozwoju tzw. zespołu metabolicznego. Będzie się on objawiał m.in. zwiększonym stężeniem glukozy na czczo lub wspomnianą cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, otyłością brzuszną oraz zaburzeniem gospodarki lipidowej, czyli podwyższonym poziomem „złego” cholesterolu i trójglicerydów.

Co powoduje insulinooporność?

Do tej pory nie udało się ustalić dokładnej przyczyny insulinooporności. Przypuszcza się jednak, że mogą za nią odpowiadać czynniki genetyczne, otyłość brzuszna, niezdrowa, wysokokaloryczna dieta, brak aktywności fizycznej, życie w ciągłym stresie, nałogi, brak snu czy zaburzenia hormonalne. Szczególnie narażone na nią są osoby, których najbliżsi członkowie rodziny już na nią chorują oraz osoby starsze – ryzyko niestety rośnie wraz z wiekiem.

Ten artykuł może Cię zainteresować: STOP otyłości – jak kształtować nawyki żywieniowe u dzieci?

Jak objawia się insulinooporność?

Przy insulinooporności może występować nadmierna senność po posiłku, wzrost masy ciała (pomimo teoretycznie normalnej diety), wrażenie „przymglenia” umysłowego i problemy z koncentracją, spadek nastroju, nerwowość czy uczucie ciągłego zmęczenia. Insulinooporność może wywoływać również bóle głowy i uczucie ciężkości w głowie, bóle mięśni i stawów, szybsze marznięcie, częstsze uczucie głodu oraz zwiększony apetyt na słodycze. Pamiętaj jednak, że objawy te występują przy wielu chorobach, dlatego nie da się jednoznacznie stwierdzić zaburzenia wyłącznie na ich podstawie. Jeśli więc podejrzewasz, że może cię ono dotyczyć, udaj się do lekarza w celu dokładnej diagnostyki. I pamiętaj, nigdy nie próbuj diagnozować problemu samodzielnie!

Jak możemy przeciwdziałać insulinooporności?

Leczenie insulinooporności zaczynamy od zmiany stylu życia, tj. przede wszystkim zmiany sposobu odżywiania się oraz wprowadzenie aktywności fizycznej. O włączeniu dodatkowo leczenia farmakologicznego metforminą lekarz decyduje indywidualnie w zależności od stanu pacjenta. Dieta osoby z insulinoopornością powinna być odpowiednio zbilansowana. Jeśli się z nią zmagasz, powinieneś pamiętać o przyjmowaniu dużej ilości płynów i unikaniu słodkich napojów – nie słodź kawy czy herbaty, a soki owocowe zastąp zwykłą wodą. Ogromne znaczenie ma też regularność posiłków. Staraj się jeść 4-5 posiłki dziennie, co 3-4 godziny. Jeśli masz problem z ułożeniem właściwej diety, skorzystaj z pomocy wykwalifikowanego dietetyka, który zrobi to za ciebie.

Jak wygląda dieta przy insulinooporności?

Dieta przy insulinooporności powinna być też oparta na niskim indeksie glikemicznym. Dlaczego? Ponieważ zapobiega to nagłym wyrzutom insuliny, których przy tym zaburzeniu należy bezwzględnie unikać. Indeks glikemiczny (ang. Glycemic Index, GI) to wskaźnik procentowy, w którym porównuje się wzrost stężenia glukozy we krwi po spożyciu danego produktu ze wzrostem stężenia glukozy po spożyciu jej w postaci czystego roztworu. Na tym jednak nie koniec zaleceń dla „insulinoopornych”.

Chcąc skutecznie przeciwdziałać insulinooporności, powinieneś też podjąć aktywność fizyczną, która pomoże ci utrzymać optymalną masę ciała i uwrażliwi tkanki na działanie insuliny. Rodzaj aktywności fizycznej dostosuj oczywiście do własnych możliwości. Może to być spacer z kijami do nordic walking, pływanie, jazda na rowerze, joga czy fitness. Pamiętaj, że każdy rodzaj aktywności ogólnokondyncyjnej będzie miał pozytywny wpływ na twój organizm. Osobom z insulinoopornością odradza się sporty ekstremalne oraz zbyt intensywne treningi siłowe czy ultramaratony, ponieważ wiążą się z nadmiernym wydzielaniem hormonów stresu. Bezwzględnie unikaj też wszelkiego rodzaju używek (alkoholu, papierosów) oraz nadmiernego stresu i porządne się wysypiaj.

Jak diagnozuje się insulinooporność?

Na diagnostykę insulinooporności składa się przede wszystkim badanie poziomu insuliny i glukozy we krwi (wykonanego na czczo) oraz tzw. test obciążenia glukozą, czyli „krzywa insulinowa i glukozowa” (OGTT). Test OGTT polega na pomiarze stężenia glukozy i insuliny we krwi pacjenta – najpierw na czczo, a potem po 1 i 2 dwóch godzinach od podania 75 g glukozy. Stopień insulinooporności ocenia się przy pomocy wskaźnika HOMA-IR i QUICKI.

Masz objawy insulinooporności?
Umów się na konsultacje do poradni dietetycznej holsäMED i dowiedz, jak uniknąć cukrzycy!

Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl

 

---

Konsultacja merytoryczna

mgr Joanna Jurkiewicz-Przondziono dietetyk kliniczny Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Zawodowo związana z Centrum Medycznym holsäMED, gdzie na co dzień pracuje z pacjentami z nadwagą, otyłością, chorobami dietozależnymi, niepłodnymi parami oraz kobietami z endometriozą i zespołem policystycznych jajników.