Zadzwoń 32 506 50 85 
Rehabilitacja sportowa w leczeniu urazów
Mówi się, że sport to zdrowie. W tym stwierdzeniu jest oczywiście sporo racji. Z drugiej strony uprawianie sportu zawsze wiąże się z ryzykiem urazu czy przeciążenia. Wiedzą o tym zarówno zawodowi sportowcy, jak i amatorzy.
Doznałeś urazu podczas uprawiania sportu? W takiej sytuacji kluczowe jest właściwe postępowanie, ponieważ istnieje wtedy największa szansa na uniknięcie negatywnych skutków. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się, jak wygląda skuteczna rehabilitacja po urazach i przeciążeniach sportowych.
„Łokieć tenisisty”, „kolano biegacza”, „plecy pływaka”
To tylko niektóre spośród wielu określeń najczęstszych urazów sportowych. Urazy sportowe dotyczą praktycznie wszystkich dyscyplin sportu, szczególnie narciarstwa, piłki nożnej, sportów motorowych oraz sportów walki.
Trzeba pamiętać, że przebieg oraz czas trwania rehabilitacji po urazie sportowym zawsze będzie uzależniony od rodzaju urazu. Do najczęstszych urazów zaliczamy stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia czy złamania, a także uszkodzenia więzadeł (łokci czy kolan). Uraz sportowy może powstać zarówno podczas zwykłego wysiłku fizycznego, jak i zawodów sportowych. Przeważnie uniemożliwia on dalsze kontynuowanie wysiłku.
Jak leczy się zawodowców, a jak amatorów?
Prawda jest taka, że tylko niewielką grupę urazów możemy określić jako typowo sportowe. Na zwichnięcia, złamania czy skręcenia tak samo narażone są przecież osoby nieuprawiające regularnej aktywności fizycznej. Mało tego! Istnieją zawody, których wykonywanie wiąże się nawet z większym ryzykiem urazu niż w sporcie.
Do 48-72 godzin po urazie, czyli w tzw. „fazie ostrej” najlepiej postępować zgodnie z zasadą (protokołem) PRICE. Każda z liter tego angielskiego akronimu odnosi się do konkretnej czynności:
- P jak PROTECTION, czyli OCHRONA – w praktyce oznacza zabezpieczenie kontuzjowanej części ciała przed dalszym uszkodzeniem. Do zabezpieczenia może posłużyć nam bandaż, orteza, taśma, szyna czy temblak.
- R jak REST, czyli ODPOCZYNEK – w praktyce oznacza natychmiastowe zaprzestanie aktywności fizycznej.
- I jak ICE, czyli LÓD (schłodzenie) – bezpośrednio po urazie uszkodzoną część ciała należy poddać schładzaniu, które zadziała przeciwzapalnie, przeciwbólowo i przeciwobrzękowo. Do schłodzenia możemy użyć zwykłego lodu albo specjalnego żelowego kompresu, tzw. cold packa. Zimny układ należy przykładać kilka razy w ciągu dnia na nie dłużej niż 20 minut.
- C jak COMPRESSION, czyli UCISK – to czynność, która ma zapobiec przede wszystkim obrzękowi kontuzjowanej części ciała. Do kompresji najlepiej wykorzystać bandaż elastyczny. Ucisk nie powinien być ani za duży (aby umożliwić swobodny przepływ krwi), ani zbyt mały. Bandażować należy z dołu do góry, w kierunku serca.
- E jak ELEVATION, czyli UNIESIENIE – w praktyce polega na uniesieniu kontuzjowanej kończyny na wysokość powyżej serca. Działając w ten sposób, usprawniamy krążenie i zapobiegamy opuchliźnie.
Zanim sportowiec zacznie się rehabilitować…
Urazy leczy się różnymi metodami, w zależności od tego z jakim rodzajem urazu mamy do czynienia. W przypadku zwichnięcia czy stłuczenia wystarczy leczenie zachowawcze.
W przypadku złożonych złamań lub poważnego uszkodzenia więzadeł, konieczne może okazać się już jednak leczenie operacyjne – za pomocą klasycznego zabiegu chirurgicznego albo mniej inwazyjnej artroskopii.
Rehabilitacja – jeden z kluczowych etapów powrotu do zdrowia…
…i do czynnego uprawiania sportu. Kompleksowa rehabilitacja sportowca obejmuje wszystkie możliwe metody fizykoterapii, czyli terapii, w której wykorzystuje się urządzenia emitujące bodźce fizyczne. Do zabiegów fizykoterapeutycznych zaliczymy np. falę uderzeniową, laseroterapię, krioterapię, magnetoterapię, elektroterapię oraz wiele innych.
W przywracaniu sprawności fizycznej po urazie sportowym niezwykle ważna będzie też oczywiście kinezyterapia, czyli leczenie ruchem. Takie ćwiczenia mogą odbywać się zarówno w odciążeniu jak i z obciążeniem. Jedną z metod rehabilitacji, powszechnie stosowaną u sportowców, będzie oczywiście również drenaż limfatyczny i tzw. endermologia LPG. Jest to specjalny masaż pod ciśnieniem. Endermologię stosuje się nie tylko w leczeniu urazów i kontuzji, ale również po to, by zmniejszyć napięcie mięśniowe celem redukcji obrzęków i zastojów żylnych.
Fala uderzeniowa w leczeniu urazów sportowych
Pozaustrojowa fala uderzeniowa jest obecnie uznawana za jedną z najskuteczniejszych metod fizykoterapii. Ma bardzo szerokie zastosowanie. Falę uderzeniową wykorzystuje się m.in. w zwapnieniach ścięgien, leczeniu blizn, zmianach zwyrodnieniowych stawów, w leczeniu bolesnego barku, zapaleniu ścięgna Achillesa, ostróg piętowych czy właśnie stanach pourazowych. Fala uderzeniowa to fala akustyczna generowana pod wpływem powietrza napędzanego przez głowicę aplikatora. Wnika w bolące miejsce, przynosząc szybką ulgę. Jak działa? Przede wszystkim poprawia unaczynienie i rozbija złogi wapnia. Pobudza również produkcję kolagenu, dzięki czemu dochodzi do uelastycznienia tkanek i redukuje stan zapalny.
Kinesjotaping w leczeniu urazów sportowych
Kinezjotaping jest metodą terapeutyczną wywodzącą się z Japonii, wymyśloną w latach 70. Polega na plastrowaniu określonych części ciała kolorowymi taśmami o specjalnych, fizycznych właściwościach. Taśmy do kinesjotapingu mają cechy ludzkiej skóry, są odpowiednio rozciągliwe, nie ograniczają ruchu i umożliwiają cyrkulację powietrza w obrębie skóry. Ponadto mają właściwości wodoodporne, dlatego mogą być stosowane przez osoby chodzące na basen.
Obecnie stosuje się je głównie u osób po urazach sportowych. Za ich pomocą można korygować również postawę, usuwać obrzęki limfatyczne i różnego typu przeciążenia mięśniowe. Jak jeszcze taki plaster działa na organizm? Przede wszystkim zmniejsza ból i poprawia funkcjonowanie mięśni. Stabilizuje też stawy i poprawia odczucie kinetycznego położenia ciała. Taśmy do kinesjotapingu nakleja się również na siniaki i krwiaki, w celu przyspieszenia ich wchłaniania do węzłów chłonnych.
Rehabilitacja po urazie składa się z kilku etapów
Etap pierwszy: rehabilitacja pooperacyjna lub po leczeniu zachowawczym
Na tym etapie rehabilitant ma jeszcze dość ograniczone pole działania. Nie oznacza to oczywiście, że jest to etap mało ważny. Wręcz przeciwnie! Od niego zależeć może, jak szybko zawodnik wróci do formy sprzed urazu. W pierwszym etapie rehabilitant skupia się przede wszystkim na zwiększeniu zakresu ruchu oraz redukcji stanu zapalnego.
Etap drugi: rehabilitacja właściwa
Jest to etap pełnej rehabilitacji, w trakcie której rehabilitant może podziałać na chore tkanki dowolnym bodźcem fizycznym: polem magnetycznym, ciepłem, wiązką lasera, światłem, ultradźwiękami, niską temperaturą, falą akustyczną czy prądem stałym. Oczywiście forma leczenia jest dostosowana do potrzeb pacjenta oraz rodzaju urazu. Fizykoterapię najczęściej uzupełnia się ćwiczeniami ruchowymi oraz masażem.
Etap trzeci: przejście z rehabilitacji do treningu
Na tym etapie rehabilitacji po urazie sportowym dominuje kinezyterapia. Bardzo istotne jest to, aby sportowiec wracał do treningów z sposób przemyślany, zgodnie ze ściśle określonym planem i pod okiem specjalistów. Proces powrotu powinien oczywiście uwzględniać rodzaj przebytego urazu oraz uprawianą dyscyplinę sportu.
Doznałeś urazu podczas uprawiania sportu?
Umów się na konsultację z fizjoterapeutą.
Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl
Konsultacja merytoryczna
 |
mgr Sebastian Kluczyński fizjoterapeuta Absolwent Fizjoterapii na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Zawodowo związany z Centrum Medycznym holsäMED, gdzie na co dzień pracuje z pacjentami z problemami ortopedycznymi, bólowymi, wadami postawy, po urazach narządu ruchu i kontuzjach sportowych. |
