Zadzwoń 32 506 50 85 
Przewlekły wyprysk rąk – problem nie tylko medyczny!
Już na samą myśl o konieczności uściśnięcia komuś dłoni ogarnia Cię przerażenie? Z powodu łuszczącej się skóry na rękach i swędzących pęcherzyków unikasz fizycznego kontaktu z ludźmi? Jeśli tak, to wiedz, że z podobnymi obawami boryka się prawdopodobnie ok. 10% społeczeństwa. Tyle bowiem choruje na przewlekły wyprysk rąk. Co to za choroba? Jak wygląda jej diagnostyka oraz leczenie? Sprawdź!
Przewlekły wyprysk rąk – najczęstsza choroba dermatologiczna
Wyprysk rąk (hand eczema – HE) jest najczęstszą chorobą dermatologiczną i występuje u ok. 10% populacji ogólnej. Jest też najczęściej rozpoznawaną dermatozą zawodową. Choroba rozwija się na skutek uszkodzenia warstwy rogowej naskórka oraz zaburzeń bariery ochronnej. Warstwę rogową tworzą zanurzone w warstwie lipidowej keratynocyty, a jej zadaniem jest zabezpieczanie skóry przed utratą wody, przenikaniem substancji chemicznych, alergenów, czynników zakaźnych oraz ochrona przed urazami mechanicznymi. Wypłukiwanie lipidów z warstwy rogowej skutkuje znacznym wysuszeniem naskórka. W efekcie zaczynają tworzyć się pęknięcia naskórka w obrębie dłoni i nadgarstków. Obraz kliniczny wyprysku rąk jest jednak bardzo zróżnicowany, podobnie jak jego etiologia. Ponieważ choroba ma charakter przewlekły, znacznie obniża jakość życia chorego. Nie tylko z powodu towarzyszących jej dolegliwości.
Wyprysk rąk – problem nie tylko medyczny!
Chyba każdy z nas zdaje sobie sprawę, jak ważną rolę w życiu społecznym i zawodowym pełnią ręce. Są one naszą wizytówką, podstawowym narzędziem pracy, niezależnie od wykonywanego zawodu. Za pomocą rąk komunikujemy się także z otoczeniem, czy to poprzez gestykulację czy uściśnięcie dłoni. Nic więc dziwnego, że osoby cierpiące na wyprysk rąk odczuwają psychiczny dyskomfort. Strach przed nieprzychylnymi komentarzami, brakiem akceptacji ze strony otoczenia, a nawet utratą pracy jest u nich tak silny, że niejednokrotnie rezygnują z życia towarzyskiego i zawodowego.
Przyczyny przewlekłego wyprysku dłoni?
Wyprysk dłoni jest chorobą o bardzo zróżnicowanym podłożu. Mogą ją wywołać zarówno alergeny kontaktowe jak i substancje drażniące. Udział w rozwoju choroby mają także czynniki infekcyjne oraz genetyczne. Ponadto do wyprysku rąk predysponuje m.in. atopowe zapalenie skóry. Bardziej narażone są także kobiety oraz osoby wykonujące konkretne zawody.
Wyprysk rąk – kto choruje najczęściej?
Jak już wspomnieliśmy, wyprysk rąk dotyka 10% populacji ogólnej. W grupie chorych dominują osoby młode, aktywne zawodowo. W ok. 1/3 przypadków pierwsze objawy choroby uwidaczniają się przed 20. rokiem życia. U dzieci w wieku 12–16 lat roczna zachorowalność wynosi 7,3%, a u młodzieży w wieku 16-19 lat – 10%. Na przewlekły wyprysk rąk statystycznie częściej chorują kobiety. Prawdopodobnie ma to związek z wykonywanymi pracami domowymi, w tym częstym kontaktem z wodą i detergentami. Zagrożeni wypryskiem rąk są również przedstawiciele określonych zawodów, m.in.:
- pracownicy służby zdrowia,
- fryzjerzy,
- kucharze,
- sprzątaczki,
- drukarze,
- pracownicy przemysłu galwanicznego i metalurgicznego,
- rolnicy.
Objawy wyprysku dłoni
Wyprysk dłoni może wystąpić jako pojedynczy epizod. Częściej ma jednak charakter przewlekły, gdzie okresy remisji przeplatają się z okresami nawrotów. Zmiany skórne prezentują się bardzo różnie, najczęściej obserwuje się jednak: rumień, złuszczanie naskórka (nadmierne rogowacenie), obrzęk, pęcherzyki, hiperkeratozę, pęknięcia i świąd oraz bolesność. U niektórych pacjentów można zaobserwować również naciek zapalny i nadżerki. Ze względu na swoją etiologią oraz charakter zmian skórnych wyprysk dłoni możemy podzielić na kilka podtypów, m.in.:
- wyprysk rąk z podrażnieniem (35% przypadków) – najczęściej spowodowany jest kontaktem z substancjami drażniącymi, w tym detergentami, kwasami, rozpuszczalnikami. Najczęściej pojawia się zaczerwienienie, suchość i delikatne złuszczanie. Jeśli kontakt z substancją drażniącą jest długi, dodatkowo może wystąpić naciek zapalny oraz hyperkeratoza.
- wyprysk rąk atopowy (16% przypadków) – związany jest z występowaniem przeciwciał IgE skierowanych przeciw alergenom środowiskowym. Zmiany skórne (w postaci łuszczenia i pęcherzyków) umiejscawiają się na nadgarstkach, opuszkach palców oraz przestrzeniach między palcami.
- wyprysk rąk alergiczny kontaktowy (16% przypadków) – w przebiegu tego rodzaju wyprysku występują m.in.: rumień, złuszczanie, grudki, pęcherzyki, sączenie oraz nadżerki.
- wyprysk rąk potnicowy (5-10% przypadków) – charakteryzuje się obecnością pęcherzyków, złuszczania oraz świądem. Zmiany najczęściej tworzą się na bocznych powierzchniach palców (przeważnie drugiego i piątego oraz na skórze dłoni).
Jak wygląda diagnostyka wyprysku rąk?
Diagnostyka wyprysku rąk obejmuje wywiad, badanie kliniczne oraz testy płatkowe, które wykonuje się celem zróżnicowania zmian skórnych. Niekiedy konieczne jest pobranie wycinka skóry do badania histopatologicznego, które określi przyczynę problemu. Właściwa diagnoza jest niezbędna, by leczenie wyprysku rąk było skuteczne. W przeciwnym razie choroba będzie miała skłonność do nawracania, a terapia nie przyniesie pozytywnego efektu.
Leczenie przewlekłego wyprysku rąk
Z powodu wieloczynnikowej etiologii przewlekłego wyprysku rąk stosowane metody terapeutyczne w wielu przypadkach pozostają nieskuteczne. W terapii dominują miejscowe preparaty kortykosteroidowe, a jeśli one nie zadziałają, sięga się po leki immunosupresyjne i immunomodulujące. We wszystkich typach wyprysku rąk niezmiernie ważna jest także ochrona skóry rąk przed wilgocią, substancjami drażniącymi i alergenami oraz częste sięganie po emolienty.
Innowacyjna terapia szansą dla chorych na przewlekł wyprysk rąk
Nasz dział badań klinicznych prowadzi obecnie rekrutację do innowacyjnej terapii z użyciem Alitretynoiny w tabletkach lub kremu Delgocitinib. Alitretynoina jesrt substancją o specjalnym wskazaniu do leczenia egzemy, aktualnie wskazana tylko w ciężkiej egzemie i zatwierdzona tylko w kilku krajach na całym świecie. Krem Delgocitinib może stać się skutecznym, dobrze tolerowanym przez pacjenta preparatem do leczenia egzemy, znacznie poprawiającym jakość życia.
