Zadzwoń 32 506 50 85 
Kalendarz badań w ciąży – tydzień po tygodniu
Właśnie dowiedziałaś się, że jesteś w ciąży? W takim razie przed Tobą ważnych 9 miesięcy. Od teraz będziesz pod ścisłą kontrolą lekarza, który zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników będzie zlecał Ci kolejne badania. Choć ich lista jest długa, to dzięki nim zyskasz pewność, że zarówno z Tobą jak i z maluszkiem wszystko jest w porządku, a ciąża rozwija się prawidłowo. Jakie badania czekają Cię na przestrzeni najbliższych miesięcy? Przeczytaj nasz artykuł, a poznasz odpowiedź!
Kalendarz badań w ciąży – wywiad medyczny to podstawa!
Podczas pierwszej wizyty w gabinecie ginekolog chce wiedzieć jak najwięcej na temat stanu zdrowia kobiety. Pyta ją, czy na coś choruje oraz czy bierze jakieś leki. Następnie waży i mierzy pacjentkę, by określić wskaźnik masy jej ciała (BMI) oraz sprawdza ciśnienie. Idąc na pierwszą wizytę do ginekologa w trakcie ciąży, warto przygotować się również na pytania dotyczące partnera, ponieważ dla lekarza stan jego zdrowia będzie równie ważny. Oczywiście podczas pierwszej wizyty ginekolog sprawdzi, czy przypuszczenia pacjentki są słuszne i czy rzeczywiście jest w ciąży. W tym celu wykona badanie ginekologiczne oraz ultrasonograficzne przy użyciu sondy dopochwowej. Pierwsza wizyta u ginekologa w ciąży ma zwykle miejsce w okolicach 7-8 tygodnia. Może się też zdarzyć, że na potwierdzenie ciąży jest jeszcze za wcześnie. Wówczas poprosi kobietę, aby zgłosiła się do niego za tydzień i powtórzyła test ciążowy z krwi (beta hCG). Jeśli natomiast uda mu się potwierdzić ciążę już na pierwszej wizycie, od razu założy kartę ciąży, w którą będzie wpisywał wyniki wszystkich przeprowadzonych badań.
Kalendarz badań w ciąży – do 10. tygodnia
Maksymalnie do 10. tygodnia ciąży kobieta powinna oznaczyć grupę krwi wraz z czynnikiem Rh. Być może wyda się to nieprawdopodobne, ale nieznajomość własnej grupy krwi zdarza się dość często. Tymczasem jest to informacja bardzo ważna, zwłaszcza w czasie ciąży. Gdyby okazało się, że kobieta ma Rh-ujemny, a dziecko odziedziczy po ojcu Rh-dodatni, to istnieje ryzyko wystąpienia tzw. konfliktu serologicznego. Dochodzi do niego, gdy niewielka ilość krwi matki wymiesza się z krwią płodu. Wówczas układ odpornościowy matki zaczyna produkować przeciwciała, które niszczą jego krwinki.
U przyszłej mamy bardzo ważne jest także kontrolowanie stężenia cukru we krwi. Ma to na celu wykluczenie cukrzycy ciążowej. Pierwszemu badaniu poziomu glukozy kobieta powinna poddać się do 10. tygodnia ciąży. Jeśli wynik jest prawidłowy, to kolejne, tzw. doustny test obciążenia glukozą, będzie miał miejsce dopiero między 24. a 28. tygodniem ciąży.
Pozostałe badania w ciąży do 10. tygodnia to:
- morfologia krwi
- cytologia (jeśli nie była robiona w ciągu ostatnich 6 miesięcy)
- badanie gruczołów sutkowych
- badanie pH pochwy
• badanie ogólne moczu - badanie w kierunku kiły (VDRL)
- badanie w kierunku wirusa HIV
- badanie w kierunku HCV
- badanie przeciwciał odpornościowych
- badanie przeciwciał przeciwko różyczce i toksoplazmozie (IgM i IgG)
- odczyn Wassermanna (WR)
Na tym etapie ciąży zaleca się także konsultację stomatologiczną oraz konsultację ze specjalistą, jeśli u ciężarnej występują jakieś choroby towarzyszące, np. choroby nerek czy serca. Dodatkowo można oznaczyć także TSH oraz antygen HBs.
Zobacz też: Jak wybrać lekarza do prowadzenia ciąży – 5 wskazówek
Kalendarz badań w ciąży – 11. – 14. tydzień
Najważniejszym badaniem w tym okresie ciąży jest USG. Wykonuje się je przezbrzusznie lub dopochwowo. Lekarz ocenia w nim budowę płodu, jego wymiary oraz narządy wewnętrzne i szacuje ryzyko wystąpienia wad genetycznych. 11. – 14. tydzień ciąży to również idealny moment na przeprowadzenie przesiewowego testu prenatalnego PAPP-A. Próbkę do badania stanowi niewielka ilość krwi pobranej od matki, która następnie poddawana jest analizie pod kątem poziomu pewnych obecnych w niej substancji – ciążowego białka PAPP-A oraz wolnej podjednostki gonadotropiny kosmówkowej, czyli beta-hCG. Nieprawidłowe proporcje pomiędzy tymi substancjami, mogą oznaczać, że dziecko obciążone jest jakąś wadą genetyczną, np. zespołem Downa.
Pozostałe badania w ciąży wykonywane w 11. – 14. tygodniu to:
- badanie ginekologiczne (położnicze) z wziernikiem
- badanie moczu
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
Kalendarz badań w ciąży – 15. – 20. tydzień
Na przełomie 15. – 20. tygodnia ciąży warto powtórzyć badanie w kierunku toksoplazmozy. Za chorobę odpowiada pierwotniak Toxoplasma Gondii. Zakażamy się nim spożywając cysty pierwotniaka obecne w surowym lub niedogotowanym mięsie i zanieczyszczonej wodzie oraz poprzez kontakt z odchodami zakażonego kota. Dorosłe osoby przechodzą infekcję bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Natomiast dla kobiet w ciąży toksoplazmoza stanowi duże zagrożenie. Pierwotniak może przedostać się przez łożysko i zakazić płód, prowadząc do ciężkich powikłań – małogłowia lub wodogłowia, zaburzeń układu nerwowego czy problemów ze wzrokiem. W ciężkich przypadkach może dojść nawet do poronienia czy obumarcia płodu. Wczesne wykrycie toksoplazmozy daje możliwość zminimalizowania ryzyka przeniknięcia patogenu przez łożysko.
Pozostałe badania w ciąży wykonywane w 15. – 20. tygodniu to:
- badanie położnicze (ginekologiczne) z wziernikiem
- badanie moczu
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
- badanie cytologiczne (jeśli nie było wcześniej wykonywane)
Kalendarz badań w ciąży – 21. – 26. tydzień
Wczesne wykrycie cukrzycy ciążowej jest niezwykle istotne zarówno dla zdrowia matki jak i jej maleństwa. Dlatego wszystkie przyszłe mamy diagnozuje się w jej kierunku. Pierwszy pomiar cukru we krwi wykonuje się już na początku ciąży i jeśli wszystko jest w porządku, kolejne może się odbyć dopiero między 24. a 28. tygodniem ciąży. Jest to tzw. test obciążenia glukozą. Badanie wykonywane jest w godzinach porannych. Ostatni posiłek kobieta powinna zjeść mniej więcej 8 godzin przed badaniem. Składa się ono z 3 etapów. Najpierw krew pobierana jest na czczo. Następnie pacjentka wypija 250-300 ml wody z rozpuszczonymi w niej 75 g glukozy. Po ok. 60 minutach krew pobiera się drugi raz, a po kolejnych 60 trzeci raz.
Pozostałe badania w ciąży wykonywane w 21. – 26. tygodniu to:
- badanie położnicze (ginekologiczne) z wziernikiem
- USG
- badanie moczu
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
Kalendarz badań w ciąży – 27. – 32. tydzień
W tym okresie oprócz obowiązkowego USG kobieta powinna wykonać także wszystkie inne, standardowe badania w ciąży, czyli:
- morfologię krwi
- badanie moczu
- badanie położnicze (ginekologiczne) wewnętrzne
- badanie przeciwciał odpornościowych
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
Kalendarz badań w ciąży – 33. – 37. tydzień
Już od jakiegoś czasu lekarze zobowiązani są do informowania przyszłych mam o możliwości wykonania badania w kierunku obecności wirusa HIV. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ jeśli mama jest jego nosicielką wirusa, to istnieje ryzyko, że przeniesie go także na dziecko. Na szczęście da się temu zapobiec, dzięki lekom antyretrowirusowym, które przyjmowane przez matkę w czasie ciąży zabezpieczają dziecko przez zakażeniem prawie w 100%. Warto pamiętać, że wirusem HIV zarazić się może każdy z nas, nawet osoba spoza grupy zwiększonego ryzyka. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia każdej ciężarnej przysługuje możliwość dwukrotnego wykonania testu w kierunku wirusa HIV – przed 10. oraz między 33. a 37. tygodniem ciąży. Niestety wiele kobiet z tej możliwości nie korzysta.
Pozostałe badania wykonywane w 33. – 37. tygodniu ciąży to:
- morfologia krwi
- badanie moczu
- badanie położnicze (ginekologiczne) wewnętrzne
- badanie przeciwciał odpornościowych
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
- badanie w kierunku kiły (VDRL)
- badanie antygenu HBs
- badanie czynności serca płodu
- badanie aktywności płodu
Kalendarz badań w ciąży – 38. – 40. tydzień
Wielkimi krokami zbliża się termin porodu. Kobieta poddawana jest ostatnim badaniom. Lekarz wykonuje badanie położnicze, sprawdza też tętno płodu i prosi mamę o ocenę jego ruchliwości. Tuż przed rozwiązaniem może wykonać również ostanie badanie ultrasonograficzne, które oceni szacowaną masę ciała dziecka.
Czytaj: Czy wada wzroku jest wskazaniem do cięcia cesarskiego?
Pozostałe badania w ciąży wykonywane w 38. – 40. tygodniu to:
- morfologia krwi
- badanie moczu
- pomiar ciśnienia tętniczego
- pomiar masy ciała
Inwazyjne badania prenatalne – wykonywane tylko ze wskazań medycznych
Zdarza się, że wyniki badań przeprowadzonych w trakcie ciąży są nieprawidłowe i kobieta musi poddać się dalszym bardziej szczegółowym badaniom. Tak jest m.in. w przypadku nieprawidłowego wyniku testu PAPP-A czy innego przesiewowego testu prenatalnego (NIFTY, Harmony itp.). Wówczas pacjentka kierowana jest na badania inwazyjne, do których próbka pobierana jest bezpośrednio z otoczenia płodu. Stanowi ją albo płyn owodniowy (amniopunkcja) albo fragment kosmówki. Zadaniem inwazyjnej diagnostyki prenatalnej jest wczesne wykrywanie wad rozwojowych u płodu.
Reasumując, od momentu rozpoznania ciąży przyszła mama pozostaje pod ścisłą opieką lekarza, który zleca jej niezbędne badania. Choć ich lista jest długa, to dzięki nim mamy pewność, że dziecko rozwija się prawidłowo. Badania w ciąży obejmują zarówno badania ogólne, takie jak morfologia czy badanie moczu, jak i badania bardziej specjalistyczne, np. test PAPP-A czy amniopunkcję. Spodziewasz się dziecka? Odwiedź ginekologa w Katowicach, który przeprowadzi i zleci odpowiednie badania!
