Zadzwoń 32 506 50 85 
Badanie AMH – obowiązkowe dla każdej 30-latki!
Nie od dziś wiadomo, że wraz z wiekiem u kobiety obniża się pula komórek jajowych. Oznacza to, że jej szanse na zajście w ciążę i urodzenie dziecka maleją. Tendencję spadkową można zauważyć już w okolicach 30-tki. Dlatego każda kobieta po osiągnięciu tego wieku powinna rozważyć wykonanie badań oceniających poziom rezerwy jajnikowej. Jednym z najbardziej wiarygodnych wskaźników kobiecej płodności jest badanie hormonu anty-Müllerowskiego (AMH). Na czym dokładnie ono polega? Sprawdź!
Czym jest hormon anty-Müllerowski?
Hormon anty –Müllerowski, nazwany także substancją lub czynnikiem hamującym rozwój przewodów Müllera (ang. Müllerian-inhibiting substance – MIS, ang. Müllerian-inhibiting factor – MIF) jest glikoproteiną produkowaną jest przez gonady – komórki Sertolego w jądrze i komórki ziarniste (pęcherzyki preantralne i antralne) w jajniku. U dziewczynki produkcja tego hormonu rozpoczyna się już w okolicach 36. tygodnia życia płodowego. Stężenie poziomu AMH jest skorelowane z ilością pęcherzyków jajnikowych. Im większa liczba tych pęcherzyków, tym wyższy poziom hormonu anty- Müllerowskiego – i odwrotnie. Niestety, jak już wspominaliśmy we wstępie tego artykułu, liczba pęcherzyków jajnikowych maleje wraz z wiekiem. Ile jest ich na początku, a ile w momencie zakończenia okresu płodnego? Już odpowiadamy!
Komórki jajowe – ile dokładnie ich jest?
Płód płci żeńskiej, w momencie narodzin, ma w jajnikach od 1 do 2 milionów komórek jajowych. Gdy dziewczynka zaczyna miesiączkować, w jajnikach jest już ich tylko ok. 500 000. W kolejnych latach liczba ta dalej spada, aż do momentu wystąpienia menopauzy, kiedy kobieta przestaje miesiączkować i bezpowrotnie staje się niepłodna. Stopniowe obniżanie się rezerwy jajnikowej nie jest związane wyłącznie z wiekiem kobiety i przebytymi owulacjami. Może być również spowodowane czynnikami genetycznymi, infekcyjnymi, autoimmunologicznymi, endometriozą, operacjami wykonanymi na jajnikach czy terapią onkologiczną.
Badanie AMH – po co się je wykonuje?
Badanie AMH jest jednym z najważniejszych wskaźników kobiecej płodności. Mówi nie tylko o liczbie pęcherzyków jajnikowych w jajnikach, a więc o tzw. rezerwie jajnikowej, ale także o jakości samych jajeczek. Ponadto na podstawie uzyskanych wyników lekarz jest w stanie przewidzieć, kiedy mniej więcej kobieta wejdzie w okres menopauzy oraz określić, czy nie grozi jej przedwczesne wygaśnięcie funkcji jajników. Badanie AMH jest również niezwykle istotne, jeśli para przystępuje do procedury in vitro. Na podstawie wyniku lekarz może przewidzieć, jak kobieta zareaguje na stymulację owulacji i dobrać taki protokół, który z jednej strony pozwoli uzyskać jak największą liczbę oocytów, a z drugiej nie doprowadzi do hiperstymilacji.
Warto dodać, że badanie AMH nie jest jedynym parametrem pozwalającym ocenić płodność kobiety, jednak uznawanym za najdokładniejszy. Innym badaniem umożliwiającym ocenę rezerwy jajnikowej, a więc i potencjału rozrodczego kobiety, jest badanie AFC (ang. Antral Follicle Count). Jest to badanie ultrasonograficzne, które określa liczbę wspomnianych pęcherzyków antralnych.
Jak przebiega badanie AMH i czy trzeba się do niego przygotować?
Badanie AMH wykonuje się z niewielkiej próbki krwi. Nie wymaga wcześniejszych przygotowań. Pacjentka nie musi być na czczo, a na pobranie próbki do badania może przyjść w dowolnej fazie cyklu (poziom AMH nie ulega zmianie na przestrzeni cyklu menstruacyjnego). Przeszkodą nie jest także stosowana terapia hormonalna czy antykoncepcja.
Ile powinno wynosić AMH?
Poziom hormonu AMH w osoczu krwi maleje wraz z wiekiem kobiety, jednocześnie zmniejszając jej szanse na zajście w ciążę. Aktualne normy stężenia hormonu anty- Müllerowskiego w poszczególnych przedziałach wiekowych u kobiety wynoszą:
20 – 24 lat 1,52 – 9,95 ng/ml
25 – 29 lat 1,20 – 9,05 ng/ml
30 – 34 lat 0,711 – 7,59 ng/ml
35 – 39 lat 0,405 – 6,96 ng/ml
40 – 44 lat 0,059 – 4,44 ng/ml
45 – 50 lat 0,01 – 1,79 ng/ml
Wysoki poziom AMH – częsty u pacjentek z PCOS
Zespół policystycznych jajników (ang. Polycystic Ovary Syndrome, PCOS) jest jedną z najczęstszych endokrynopatii u kobiet w wieku rozrodczym, w którego przebiegu dochodzi do znacznego wzrostu poziomu AMH. Dlaczego? Ponieważ dla policystycznych jajników bardzo charakterystyczna jest obecność wielu maleńkich pęcherzyków, które jak już wiemy produkują wspomniany hormon. Oczywiście samo wysokie stężenie AMH to za mało, by lekarz mógł jednoznacznie zdiagnozować PCOS. Badanie hormonu anty-Müllerowskiego jest jednak istotnym narzędziem pomocniczym w całym procesie diagnostycznym.
Niski poziom AMH a ciąża
Nie ma sposobu, który pozwoliłby zatrzymać spadek rezerwy jajnikowej. Mała liczba jajeczek nie musi jednak przekreślać szans na dziecko. Część kobiet z niską rezerwą jajnikową naturalnie zachodzi w ciążę i rodzi zdrowe dziecko. Część zmuszona jest jednak skorzystać z pomocy klinik leczenia niepłodności. Istnieje wiele preparatów hormonalnych pobudzających komórki jajowe do owulacji. Coraz częściej wykonuje się także mezoterapię igłową osoczem pogatopłytkowym, która tak samo uaktywnia komórki jajowe do owulacji. Jeśli rezerwa jajnikowa jest obniżona, komórki jajowe, które jeszcze pozostały można pobrać i zamrozić celem późniejszego wykorzystania w procedurze in vitro. Jest to najprostszy i najskuteczniejszy sposób zabezpieczania płodności, jaki medycyna może zaproponować. Jeśli pacjentka nie posiada już własnych komórek jajowych lub są one zbyt niskiej jakości, zawsze może rozważyć też in vitro z komórką jajową dawczyni.
Reasumując, badanie AMH służy do oceny rezerwy jajnikowej, czyli zapasu komórek jajowych w jajnikach. Wynik badania pozwala określić potencjał rozrodczy kobiety oraz oszacować moment wejścia w okres menopauzy. Jest także parametrem branym pod uwagę przy wyborze protokołu stymulacji w trakcie procedury in vitro. Spadek rezerwy jajnikowej można zauważyć już po 30. roku życia. Dlatego każda kobieta po osiągnięciu 30. lat powinna rozważyć wykonanie badania AMH. Jest to badanie bezbolesne, wykonywane z krwi i w dowolnej fazie cyklu. Nie wymaga też wcześniejszych przygotowań.
