Zadzwoń 32 506 50 85 
Alfabet chorób układu oddechowego: B jak BRONCHIT
Bronchit, to inna (i rzadziej używana) nazwa zapalenia oskrzeli, czyli powszechnej i dość poważnej choroby układu oddechowego, najczęściej o podłożu wirusowym. Choroba ta dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Ponieważ w początkowej fazie rozwoju bronchit przypomina grypę lub przeziębienie, niestety często jest z nim mylony. Chory zgłasza się do lekarza najczęściej dopiero wtedy, gdy występujący u niego kaszel nie mija. Szczyt zachorowań na zapalenie oskrzeli wypada właśnie teraz, czyli w okresie jesienno-zimowym. Co jeszcze warto o nim wiedzieć? Sprawdź!
Na początek krótka powtórka z anatomii…
Czy zastanawiałeś/aś się kiedyś, do czego służą człowiekowi oskrzela? Zacznijmy od tego, że stanowią górną część układu oddechowego i leżą pomiędzy tchawicą a oskrzelikami. Tworzą system rozgałęziających się rurek, o średnicy ponad 1 mm, które doprowadzają i odprowadzają powietrze do/z płuc. Zadaniem oskrzeli jest także oczyszczanie, ogrzewanie oraz nawilżanie powietrza, które się do nich dostanie. Jednym słowem, oskrzela stanowią kluczowy element naszego układu oddechowego, bez którego nie bylibyśmy w stanie funkcjonować. Na skutek wtargnięcia do organizmu drobnoustrojów praca oskrzeli może niestety zostać zaburzona, czego efektem będą różne stany chorobowe, z bronchitem na czele.
Skąd ten kaszel? Przyczyny bronchitu
Zapalenie oskrzeli jest najczęściej wywołane tymi samymi wirusami, które wywołują grypę, czyli wirusami grypy typu A, B, rhinowirusami czy adenowirusami. W zaledwie 10% przypadków zapalenie oskrzeli ma podłoże bakteryjne. Na bronchit bardziej narażeni są też nałogowi i bierni palacze, osoby żyjące w zanieczyszczonym środowisku oraz mające częsty kontakt z pyłami lub substancjami chemicznymi.
Zobacz też: Uwaga! Nadciąga sezon grypy – jak go przetrwać?
Jak objawia się bronchit?
Jak już wspominaliśmy, bronchit, nazywany także zapaleniem oskrzeli, bywa mylony z grypą i przeziębieniem, ponieważ w początkowej fazie daje bardzo podobne symptomy. W przebiegu zapalenia oskrzeli pojawia się silny i bardzo uporczywy kaszel. Chory odksztusza także wydzielinę o białym lub ropnym zabarwieniu. Ponadto mogą wystąpić:
- gorączka lub stan podgorączkowy
- świszczący oddech
- bóle mięśniowo-stawowe
- bóle głowy
- ogólne osłabienie
- ból gardła i krtani
- problemy z przełykaniem
- duszności
- bóle w klatce piersiowej
Ze względu na czas utrzymywania się objawów zapalenie oskrzeli możemy podzielić na:
- ostre – trwające krócej niż 3 tygodnie
- podostre – trwające 3-8 tygodni
- przewlekłe – trwające ponad 8 tygodni
Zapalenia oskrzeli nigdy nie należy lekceważyć, nawet jeśli nie towarzyszy mu gorączka, ponieważ nieleczone może prowadzić do bardzo poważnych powikłań, np. zapalenia płuc. W przypadku dzieci infekcja zwykle zaczyna się od nieżytu nosa i gardła. Dopiero później pojawia się suchy kaszel, który z czasem przechodzi w kaszel mokry. Ponadto z uwagi na niewykształcony jeszcze do końca układ oddechowy i odpornościowy dzieci w wieku przedszkolnym narażone są na szczególną postać zapalenia oskrzeli. Chodzi o obturacyjne spastyczne zapalenie oskrzeli, w którego przebiegu obserwuje się skurcz oskrzeli bądź oskrzelików. Może utrudniać on w znacznym stopniu przepływ powietrza przez drogi oddechowe, wywołując u dziecka duszności.
Jak wygląda diagnostyka bronchitu?
Lekarz nie potrzebuje żadnych skomplikowanych badań, by zdiagnozować bronchit. Diagnostyka ogranicza się do osłuchania pacjenta przy pomocy zwykłego stetoskopu. Niekiedy konieczne jest badanie RTG klatki piersiowej, w celu wykluczenia wspomnianego zapalenia płuc.
Jak wygląda leczenie bronchitu?
Przebieg leczenia bronchitu jest różny w zależności od patogenu, który go wywołał. Zwykle nie wymaga przyjmowania antybiotyków, chyba że infekcja ma podłoże bakteryjne. Określenie rodzaju zakażenia jest niezwykle ważne, ponieważ stosowanie antybiotyku bez potrzeby może przynieść więcej szkody niż pożytku, przede wszystkim znacznie osłabić odporność organizmu.
Czytaj też: Antybiotyk – przyjaciel czy wróg? Poznaj odpowiedź!
Leczenie zapalenia oskrzeli o etiologii wirusowej polega głownie na odpoczynku i łagodzeniu objawów. Chory powinien też oczywiście pozostać w domu. W tym czasie zaleca mu się picie dużych ilości płynów, które rozrzedzają zalegającą w oskrzelach wydzielinę, ułatwiając jej odksztuszanie. Dodatkowo można zastosować leki działające wykrztuśnie, np. acetylocysteinę, bromheksynę lub ambroksol. Jeśli występuje gorączka, z powodzeniem można ją obniżać preparatami z ibuprofenem lub paracetamolem w składzie. W zapaleniu oskrzeli stosuje się ponadto leki rozkurczowe, jeśli choroba wywołuje skurcz oskrzeli oraz niesterydowe leki przeciwzapalne (NLP).
Podsumowując, bronchit, inaczej zapalenie oskrzeli, to choroba układu oddechowego w 90% przepadków wywołana przez wirusy. Najczęściej są to te same wirusy, które odpowiadają za rozwój grypy. Najbardziej charakterystycznym objawem zapalenia oskrzeli jest uporczywy kaszel utrzymujący co najmniej 3 tygodnie. Poza ostrym zapaleniem oskrzeli wyróżniamy zapalenie oskrzeli podostre i przewlekłe. Chorobę leczy się najczęściej objawowo, stosując leki wykrztuśne, rozkurczowe oraz przeciwgorączkowe. Jeśli w trakcie trwania infekcji dojdzie do nadkażenia bakteryjnego, konieczne jest włączenie antybiotykoterapii.
