Zadzwoń 32 506 50 85 
Tarczyca – niewielki narząd o wielkim znaczeniu!
Tarczyca to jeden z najważniejszych gruczołów wydzielania wewnętrznego w ludzkim ciele. Dlaczego? Ponieważ jest dla niego motorem napędowym. Hormony produkowane przez tarczycę odpowiadają za przemianę materii (metabolizm), a gdy nie pracuje ona prawidłowo, cierpi cały organizm – układ pokarmowy, krwionośny, rozrodczy i nerwowy. Pogarsza się jakość skóry, włosów, paznokci oraz spada koncentracja. Nic więc dziwnego, że tarczyca jest numerem jeden wśród gruczołów. Co jeszcze warto o niej wiedzieć? Przeczytaj!
Czym jest i za co odpowiada tarczyca?
Tarczyca to nieparzysty gruczoł dokrewny położony u nasady szyi o masie ok. 20 g. Składa się z dwóch płatów połączonych cieśnią i kształtem przypomina motyla. Hormony, które produkuje – tyroksyna (T4) oraz trójjodotyronina (T3) – wędrują po całym organizmie, wpływając na pracę wszystkich tkanek i narządów oraz regulując metabolizm. Od ich stężenia zależy więc nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Niestety u ok. 300 milionów ludzi na całym świecie czynność tarczycy jest w jakiś sposób zaburzona. Wśród chorych dominują kobiety.
Jak tarczyca informuje nas o swoich problemach?
Objawy sugerujące problem z tarczycą mogą być bardzo różne, przez co nie zawsze udaje się szybko go zdiagnozować. Dużo zależy również od rodzaju zaburzeń – czy jest to nadczynność czy niedoczynność tarczycy. Najczęstszą przyczyną pierwotnej nadczynności tarczycy jest choroba Gravesa-Basedowa, niedoczynności – choroba Hashimoto.
Jednym z najbardziej niepokojących objawów chorej tarczycy jest zmiana masy ciała, pomimo teoretycznie normalnej diety. W zależności od tego, czy mamy do czynienia z niedoczynnością czy z nadczynnością tarczycy chory może przybierać lub tracić na wadze. Zjawisko to da się łatwo wytłumaczyć. Hormony produkowane przez tarczycę decydują o wydatkach energetycznych każdej komórki organizmu. Niedobór hormonów tarczycowych (niedoczynność) skutkuje spowolnieniem metabolizmu i tym samym przyrostem masy ciała. Nadmiar zaś (nadczynność) przyspieszeniem metabolizmu, a co za tym idzie utratą kilogramów. Wahania wagi nie są jednak jedynym problemem, z jakim borykają się osoby z zaburzoną pracą tarczycy.
Pozostałe symptomy mogące sugerować niedoczynność tarczycy to:
- częste uczucie zimna,
- zmęczenie i senność,
- problemy z pamięcią,
- stany depresyjne,
- spowolnienie akcji serca,
- sucha, łuszcząca się skóra,
- suche i łamliwe włosy
- zaparcia,
- nieregularne miesiączki.
Pozostałe symptomy mogące sugerować nadczynność tarczycy to:
- częste uczucie gorąca,
- nadmierne pocenie się,
- uczucie ciągłego niepokoju,
- rozdrażnienie,
- drżenie rąk,
- kołatanie serca,
- biegunki,
- osłabienie siły mięśni,
- wypadanie włosów,
- zaburzenia widzenia,
- wytrzeszcz oczu,
- zaczerwienienie spojówek,
- nieregularne miesiączki.
Jak widać, sygnały wysyłane przez niedomagającą tarczycę mogą być naprawdę bardzo zróżnicowane. Przyjrzyjmy się teraz nieco dokładniej niektórym z objawów.
Przeczytaj też: Tarczyca – gruczoł, który rządzi! Działanie, najczęstsze choroby
Tarczyca a depresja
U sporej części chorych (ponad 50%) niedoczynność tarczycy powoduje spadek nastroju, a nawet depresję. Skąd taki objaw? Tarczyca odpowiada za działanie neuroprzekaźników w naszym mózgu, konkretnie serotoniny oraz noradrenaliny, czyli hormonów wpływających na dobrostan psychiczny. Przy niedoczynności tarczycy – gdy hormonów jest za mało – neuroprzekaźnictwo spowalnia, a my czujemy się gorzej, obniża się nam nastrój i stajemy się bardziej apatyczni.
Tarczyca a miesiączka
Hormony tarczycy mają szalenie ważny wpływ na cykl miesiączkowy kobiety. Gdy ich stężenie jest zbyt niskie, okres może się rozregulować. Krwawienie może być też bardziej obfite lub skąpe. Statystycznie nawet u 30% pań z niedoczynnością tarczycy występują zaburzenia miesiączkowania. Niestety mają one swoje dalsze konsekwencje w postaci niepłodności. Ponadto niedoczynności tarczycy często towarzyszy hiperprolaktynemia i co za tym idzie zahamowanie owulacji, bez której naturalne zajście w ciążę jest niemożliwe. Nieleczona tarczyca może mieć także bardzo niekorzystny wpływ na przebieg ciąży, skutkować przedwczesnym porodem, a nawet poronieniem.
Wypadanie włosów a tarczyca
Nadmierna utrata włosów i przerzedzenie brwi to kolejne objawy, które mogą sugerować, że nasza tarczyca choruje. Jak wytłumaczyć to zjawisko? Otóż hormony tarczycy mają bezpośredni wpływ na działanie mieszków włosowych, czyli tych miejsc w skórze głowy, z których wyrasta włos. Gdy hormonów tarczycy jest mniej niż powinno, mieszki włosowe nie regenerują się już tak szybko, a cykl rozwojowy włosa ulega zaburzeniu. W efekcie rośnie on wolniej i jest dużo słabszy.
Jak się bada tarczycę?
Do oceny stanu tarczycy służy cały szereg badań laboratoryjnych oraz badanie USG, które pokaże ewentualne zmiany w jej obrębie. Podstawowe badania laboratoryjne stosowane w diagnostyce chorób tarczycy to:
- Badanie TSH – podwyższony poziom hormonu tyreotropowego może świadczyć o niedoczynności tarczycy, a zbyt niski o nadczynności.
- Badanie fT3 – czyli wolnej trakcji trójjodotyroniny.
- Badanie fT4 – czyli wolnej frakcji tyroksyny.
- Badanie Anty-TPO – czyli badanie autoprzeciwciał skierowanych przeciwko antygenom peroksydazy tarczycowej. Przeciwciała te są obecne u ok. 95% pacjentów z chorobą Hashimoto oraz ok. 85% pacjentów z chorobą Gravesa Basedowa.
- Badanie Anty-Tg – czyli badanie przeciwciał przeciwtarczycowych skierowanych przeciwko tyreoglobulinie – jednego z trzech antygenów odgrywających kluczową rolę w rozwoju autoimmunologicznych chorób tarczycy.
Podsumowując, tarczyca, podobnie jak inne gruczoły wydzielania wewnętrznego, reguluje wiele ważnych procesów w organizmie człowieka. Wpływa na funkcjonowanie wszystkich tkanek i narządów oraz odpowiada za metabolizm. Niestety u ok. 300 milionów ludzi na całym świecie czynność tarczycy jest w jakiś sposób zakłócona, co może objawiać się na wiele różnych sposobów – od wahań wagi, po zmianę nastroju, nadmierne wypadanie włosów i nieregularne miesiączki. Problemy z tarczycą diagnozuje się przy pomocy badań laboratoryjnych oraz obrazowych.
