Krótkie wędzidełko podjęzykowe – co robić?
Wędzidełko podjęzykowe to niewielki fałd łączący środek języka z dnem jamy ustnej. To dzięki niemu możesz swobodnie poruszać językiem i prawidłowo wymawiać głoski. Czasem wędzidełko podjęzykowe bywa jednak za krótkie i trzeba je podciąć. Inaczej może być przyczyną problemów. Jakie są możliwe przyczyny krótkiego wędzidełka podjęzykowego? Jakie objawy będą sugerować, że u naszego dziecka występuje ten problem? I wreszcie – jak sobie z nim radzić? Przeczytaj artykuł i poznaj odpowiedź!
Spis treści:
Do czego potrzebne nam wędzidełko podjęzykowe?
Konsekwencje zbyt krótkiego wędzidełka podjęzykowego
Krótkie wędzidełko i problemy z karmieniem piersią
Krótkie wędzidełko i wady wymowy
Co może sugerować, że maluch ma za krótkie wędzidełko?
Stan wędzidełka powinien ocenić lekarz pediatra lub laryngolog
Jak „uwolnić” język dziecka? Leczenie krótkiego wędzidełka
Podsumowanie
Do czego potrzebne nam wędzidełko podjęzykowe?
W zasadzie…do niczego. To pozostałość embriologiczna, która nie pełni w organizmie człowieka żadnej istotnej funkcji. A skąd się bierze? We wczesnym okresie życia zarodkowego język jest jakby „przyklejony” do dna jamy ustnej. Oddziela się od niej w pierwszym trymestrze ciąży, pozostawiając charakterystyczną błonę. Ta błona to właśnie wędzidełko podjęzykowe. Jest dobrze widoczne. Aby je zobaczyć, wystarczy podejść do lustra i podnieść język do góry ku podniebieniu. Warto dodać, że wędzidełko powinno być na tyle długie i elastyczne, abyśmy bez problemu mogli dotrzeć językiem do wszystkich obszarów jamy ustnej.
Wędzidełko języka różni się grubością, długością i sprężystością u poszczególnych noworodków. Co więcej, u wielu z nich struktura ta w ogóle nie występuje. Choć wędzidełko jest nam w zasadzie do niczego niepotrzebne, to może sprawiać problemy, gdy jest za krótkie lub za mało elastyczne.
Konsekwencje zbyt krótkiego wędzidełka podjęzykowego
Zbyt krótkie i za mało elastyczne wędzidełko, fachowo nazywane ankyloglossią, przede wszystkim znacznie ogranicza ruch języka, powodując problemy z karmieniem w okresie niemowlęcym, a w późniejszym życiu wady wymowy oraz wady zgryzu. Przyjrzyjmy się teraz każdemu z tych stanów.
Krótkie wędzidełko i problemy z karmieniem piersią
Noworodki ze zbyt krótkim wędzidełkiem mają zaburzony mechanizm ssania. Podczas karmienia często się denerwują, płaczą i przerywają jedzenie. Aby dziecko mogło pobrać pokarm, musi bowiem zassać brodawkę sutkową mamy, aby wytworzyło się podciśnienie, a następnie wykonywać jeszcze odpowiednie ruchy językiem (ruch od przodu do tyłu). Jeśli język leży płasko, przytwierdzony do dna jamy ustnej z powodu zbyt krótkiego wędzidełka, maluch ma problem z zassaniem mleka. Próbuje sobie więc poradzić w inny sposób, najczęściej zagryzając dziąsłami brodawkę, co dla mamy może być bardzo bolesne. Krótkie wędzidełko powoduje również, że dziecko niedostatecznie się najada. Co ważne, na późniejszym etapie maluch ze zbyt krótkim lub za mało elastycznym wędzidełkiem może mieć również kłopot z utrzymaniem w buzi smoczka czy butelki.
Krótkie wędzidełko i wady wymowy
Skrócone wędzidełko uniemożliwia swobodny ruch języka, przez co sprzyja powstawaniu wad wymowy. Dziecko z ankyloglossią może mieć problem z artykulacją głosek, do których potrzebna jest pionizacja języka, a więc „t”, „d”, „n”, „l” czy „r”. Głoski te wypowiada się na uniesionym ku górze czubku języka. Tymczasem dziecko z krótkim wędzidełkiem może mieć trudności z ułożeniem go w ten właśnie sposób. Ponadto maluchy z krótkim wędzidełkiem często mają również nawyk wsuwania języka między zęby, co powoduje u nich tzw. seplenienie międzyzębowe. Co więcej, krótkie wędzidełko sprzyja rozwojowi wad zgryzu u dzieci i dorosłych, ponieważ język nie oddziałuje wtedy we właściwy sposób na struktury otaczające jamę ustną.
Przeczytaj też: Twoje dziecko ma 3 lata i jeszcze nie mówi? Oto możliwe przyczyny!
Co może sugerować, że maluch ma za krótkie wędzidełko?
Do objawów sugerujących występowanie u dziecka zbyt krótkiego wędzidełka możemy zaliczyć:
- Ból i urazy brodawek u mamy – po wyjęciu brodawki sutkowej z buzi niemowlaka może mieć ona również charakterystyczny wygląd – być blada, spłaszczona, kształtem przypominająca szminkę.
- Nadmierne ślinienie się – dzieje się tak, ponieważ zaleganie języka na dnie jamy ustnej uniemożliwia swobodny odpływ śliny, która się pod nim gromadzi. W końcu jest jej tak dużo, że zaczyna wypływać maluszkowi z buzi.
- Układanie języka w kształt serca – objaw ten można zauważyć przy próbie wysunięcia języka do przodu.
Stan wędzidełka powinien ocenić lekarz pediatra lub laryngolog
Aby stwierdzić zbyt krótkie wędzidełko, lekarz musi zbadać dziecko, ocenić położenie i kształt języka w spoczynku (przy prawidłowej długości wędzidełka język powinien przylegać do podniebienia) oraz zakres jego ruchu, gdy niemowlę ma szeroko otwartą buzię. Ocenie podlega oczywiście również długość, grubość i elastyczność wędzidełka.
Zobacz też: Poradnia laryngologiczna
Jak „uwolnić” język dziecka? Leczenie krótkiego wędzidełka
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć problem ze zbyt krótkim wędzidełkiem, udaj się do pediatry lub laryngologa, który stwierdzi, czy wędzidełko rzeczywiście jest za krótkie i trzeba je podciąć, czyli wykonać tzw. frenotomię. Wielu rodziców wzbrania się przed wykonaniem tego zabiegu u swojej pociechy, jednak obawy są zupełnie niepotrzebne. Jest to zabieg krótki i małoinwazyjny, a dziecko nic nie będzie z niego pamiętać. Im wcześniej zdecydujemy się na podcięcie skróconego wędzidełka, tym większe szanse, że rozwój mowy u naszego dziecka będzie przebiegał prawidłowo. Zarówno przed zabiegiem jak i po maluch powinien wykonywać odpowiednie ćwiczenia, dotyczy to w szczególności starszych dzieci.
Podsumowując, wędzidełko podjęzykowe to fałd łączący środek języka z dnem jamy ustnej, dzięki któremu możemy swobodne poruszać językiem i prawidłowo artykułować głoski. Za krótkie wędzidełko u dziecka może utrudniać karmienie i powodować wady wymowy. Dlatego problemu nie należy bagatelizować. Diagnozę powinien postawić lekarz, który oceni długość, grubość i elastyczność wędzidełka. Jeśli problem zostanie potwierdzony, wędzidełko można podciąć, wykonując małoinwazyjny zabieg zwany frenotomią. Ważne jest jak najwcześniejsze podjęcie działań, aby umożliwić dziecku prawidłowy rozwój mowy.
Autor: Redakcja holsäMED.
Data ostatniej aktualizacji: 13.07.2023
Artykuły zamieszane na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji lekarskiej.