Zadzwoń 32 506 50 85 
Ból kolana – problem biodra. Koksartroza
Zwyrodnienie stawu biodrowego jest jedną z najczęściej rozpoznawanych chorób układu ruchu. Nieleczona koksartroza, bo tak fachowo nazywamy tę przypadłość, skutkuje uszkodzeniem struktur i funkcji stawu. To z kolei powoduje nie tylko dolegliwości bólowe, ale również ogranicza aktywność ruchową. Co ciekawe, ból towarzyszący koksartrozie początkowo może występować nie w biodrze, a w stawie kolanowym. Więcej o chorobie, jej objawach, diagnostyce i sposobach leczenia, dowiesz się z artykułu.
Staw biodrowy – jeden z największych stawów w ludzkim ciele
Ma kształt kulisty, dzięki czemu może poruszać się w trzech płaszczyznach – poprzecznej, strzałkowej i czołowej. Staw biodrowy składa się z będącej częścią miednicy panewki oraz wchodzącej w nią głowy kości udowej. Zarówno panewka, jak i głowa kości udowej pokryte są chrząstką, która wraz z mazią umożliwia swobodny ruch w stawie. Z kolei dzięki otaczającej je torebce stawowej, staw zachowuje odpowiednią stabilność i głowa kości udowej nie wypada z panewki. Całą strukturę trzymają także mięśnie. Dzięki nim staw biodrowy ma zapewnioną dodatkową stabilność podczas wykonywania ruchów. No dobrze, a jaka jest jego funkcja? Staw biodrowy ma przede wszystkim umożliwiać nam chodzenie i przenoszenie ciężaru ciała – z tułowia na kończyny dolne.
Koksartroza, czyli co?
Koksartroza polega na postępującym i nieodwracalnym uszkodzeniu chrząstki stawowej w stawie biodrowym. Chrząstka ta sukcesywnie ściera się, aż w końcu dochodzi do odsłonięcia kości, które dalej ulegają zniszczeniu. W efekcie w obrębie błony maziowej rozwija się proces zapalny, a sam staw przestaje działać prawidłowo i traci ruchomość. W przebiegu choroby komórki macierzy chrząstki stawowej zmieniają się pod względem morfologicznym, biochemicznym, molekularnym, a także biomechanicznym. Chrząstka traci swoją masę, rozmięka, ulega włókienkowaceniu. Mogą tworzyć się również osteofity i tzw. torbiele podchrzęstne. Warto dodać, że koksartroza może dotyczyć jednego lub obu stawów biodrowych.
Dlaczego dochodzi do zwyrodnienia stawów biodrowych?
Nie zawsze udaje się ustalić konkretną przyczynę zwyrodnienia stawu biodrowego. Mówimy wtedy o tzw. koksartrozie pierwotnej, inaczej idiopatycznej. Drugim rodzajem jest koksartroza wtórna, powstająca na skutek działania czynników zewnętrznych. Predysponować do zwyrodnienia stawu biodrowego będą między innymi, podeszły wiek, nadwaga i otyłość, skolioza, hipermobilność stawów, koślawość i szpotawość kończyn, a także ich nierówna długość. Choroba może mieć także charakter wrodzony. Za 40% wszystkich przypadków zwyrodnienia odpowiada dysplazja stawu biodrowego. Inną przyczyną wrodzonej koksartrozy może być choroba Perthesa lub złuszczenie głowy kości udowej. Ponadto zwyrodnienie stawu biodrowego może rozwinąć się np. w następstwie urazu, złamania, przeciążenia czy zapalenia stawów.
Zobacz też: Cieśń nadgarstka, łokieć tenisisty, haluksy – częste choroby Polaków
Wszystko zaczyna się od…bólu kolana!
Dokładnie, we wczesnym stadium rozwoju koksartrozy chorego często boli nie biodro, a właśnie staw kolanowy! Niestety czasem skutkuje to błędną diagnozą, przynajmniej na początku. Gdy choroba nie jest jeszcze zaawansowana, bolesność pojawia się jedynie po wysiłku i przechodzi po wypoczynku. Później występuje już niezależnie od aktywności chorego, także w nocy. Ból pojawia się w okolicy pachwinowej i promieniuje do przednio-przyśrodkowej części uda oraz kolana. Z czasem staje się coraz bardziej dokuczliwy. Chorzy określają go jako „palący”. Dolegliwościom bólowym towarzyszy ograniczona ruchomość w stawie, szczególnie przy odwodzeniu i rotacji wewnętrznej, oraz poranna sztywność stawu, która może utrzymywać się dłużej niż pół godziny. W stawie biodrowym stopniowo tworzy się przykurcz, który skraca kończynę, utrudniając choremu swobodne poruszanie się. Nieraz dochodzi także do zaników mięśniowych (okolic uda i pośladka), co jest spowodowane próbą odciążenia dotkniętego zwyrodnieniem biodra.
Zdjęcie rentgenowskie – podstawą diagnostyki koksartrozy
Diagnostyka zwyrodnienia stawu biodrowego nie należy do szczególnie trudnych. W pierwszej kolejności lekarz sprawdza u chorego zakres możliwości przywodzenia i odwodzenia uda oraz rotacji wewnętrznej i zewnętrznej. Następnie, aby potwierdzić diagnozę, kieruje pacjenta na zdjęcie rentgenowskie. Najczęściej ujawnia ono różne zmiany radiologiczne, np. zwężenie szpary stawowej, obecność osteofitów (wyrośli kostnych), torbieli, zdwojenie dna panewki, zniekształcenie głowy lub skrócenie szyjki kości udowej.
Jak leczy się koksartrozę?
Zwyrodnienie stawu biodrowego leczy się na różne sposoby, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Początkowo choremu proponuje się leczenie zachowawcze. Nie cofnie ono ani nie zatrzyma postępu choroby, ale może poprawić sprawność ruchową i przynajmniej na jakiś czas odroczyć operację. Ważnym elementem leczenia zachowawczego jest fizjoterapia. Pozwala ona ochronić staw przed dalszym przeciążeniem, zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz zapobiec pogłębianiu się przykurczów w stawie biodrowym.
Poza ćwiczeniami ogólnousprawniającymi w fizjoterapii osób dotkniętych koksartrozą stosuje się ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia w odciążeniu oraz ćwiczenia czynne z oporem. Kinezyterapia powinna być uzupełniona zabiegami z zakresu medycyny fizykalnej. Przy zwyrodnieniu stawu biodrowego dobre efekty przynoszą ultradźwięki, magnetoterapia, elektroterapia oraz krioterapia. Dolegliwości bólowe można łagodzić również środkami przeciwbólowymi na bazie paracetamolu oraz niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi. Zdarza się, że leczenie zachowawcze nie przynosi poprawy. W takim przypadku jedyną szansą dla pacjenta na życie bez bólu jest wymiana stawu biodrowego na sztuczny, czyli tzw. protezoplastyka.
Ten artykuł może Cię zainteresować: Rehabilitacja sportowa w leczeniu urazów
Reasumując, zwyrodnienie stawu biodrowego, czyli koksartroza jest jedną z najczęstszych chorób układu ruchu. Polega na stopniowej degeneracji chrząstki stawowej stawu biodrowego, do której dochodzi pod wpływem czynników genetycznych i środowiskowych. Koksartroza objawia się przede wszystkim bólem i zesztywnieniem stawu biodrowego. Choć na początku dolegliwości często dotyczą kolana. Zwyrodnienie stawu biodrowego leczy się różnymi sposobami – przy pomocy ćwiczeń usprawniających, fizykoterapii, leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, a w ciężkich przypadkach także operacyjnie.
