Zadzwoń 32 506 50 85 
Gdy struny głosowe chorują: najczęstsze schorzenia
Struny głosowe, zwane też fałdami lub więzadłami głosowymi, odgrywają kluczową rolę w procesie powstawania głosu. Dzięki temu, jak funkcjonują i jak są ułożone, możemy wydawać dźwięki o różnej wysokości i tym sposobem komunikować się ze światem. Niestety i strunom głosowym zdarza się zaniemóc. Na choroby więzadeł głosowych narażone są przede wszystkim osoby, których codzienna praca wymaga ciągłego ich używania, czyli nauczyciele, piosenkarze czy śpiewacy operowi. Jakie to schorzenia?
Spis treści:
Jak to się dzieje, że mamy głos?
Zaczyna się niewinną chrypką – choroby strun głosowych i ich objawy
Choroby strun głosowych – skąd się biorą?
Zapalenie strun głosowych
Guzki na strunach głosowych
Niedomykalność strun głosowych
Jak dbać o struny głosowe – 7 podstawowych zasad
Podsumowanie
Jak to się dzieje, że mamy głos?
Struny głosowe rozciągają się w poprzek krtani. Podczas zwykłego oddychania przestrzeń między nimi, zwana głośnią, pozostaje rozszerzona. W momencie, gdy chcemy wydać z siebie jakiś dźwięk, mięśnie krtani przyciągają struny głosowe do siebie. Następnie wydychane z płuc powietrze przechodzi przez struny głosowe, wprowadzając je w drgania. I tak w dużym skrócie powstaje dźwięk. W zależności od siły, z jaką wydychamy powietrze z płuc, możemy wydawać z siebie dźwięki głośne lub ciche, w zależności od długości strun głosowych, wysokie lub niskie.
Zaczyna się niewinną chrypką – choroby strun głosowych i ich objawy
Pierwszym objawem świadczącym o problemach ze strunami głosowymi jest chrypka. Początkowo występuje sporadycznie, później przyjmuje już charakter przewlekły. Głos staje się matowy, chropowaty i załamuje się. Zmianie barwy głosu często towarzyszy także uczucie suchości i ból w okolicach gardła oraz krtani. Skala głosu zawęża się, a chora osoba ma problem z wydobywaniem dźwięków wysokich i niskich.
Choroby strun głosowych – skąd się biorą?
Choroby strun głosowych i ogólnie narządu głosu należą do najczęściej występujących chorób zawodowych i dotyczą głównie nauczycieli. Ich praca ma specyficzny charakter, przede wszystkim wiąże się z codziennym wysiłkiem głosowym. Do tego dochodzą jeszcze inne niesprzyjające warunki, w tym zła akustyka w salach lekcyjnych, panujące w nich zbyt suche powietrze oraz hałas. Wielu nauczycielom brakuje też przygotowania z zakresu prawidłowej emisji głosu. To sprawia, że nauczyciele są najbardziej spośród wszystkich grup zawodowych narażeni na schorzenia narządu głosu. A o jakich schorzeniach mowa?
Zapalenie strun głosowych
Zapalenie strun głosowych jest najczęściej ściśle związane z zapaleniem krtani. Może mieć podłoże:
- bakteryjne;
- wirusowe (wirusy grypy i paragrypy, adenowirusy, rhinowirusy, wirus RSV, metapneumowirusy);
- przeciążeniowe (wynik przeciążenia głosu).
Toczący się w obrębie fałd głosowych stan zapalny skutkuje ich obrzękiem i utratą elastyczności. Struny głosowe nie mogą swobodnie drgać, a to prowadzi z kolei do zaburzeń w wydawaniu dźwięków. Pojawiają się także chrypka i problemy z przełykaniem. Zapalenie strun głosowych diagnozuje się przy pomocy laryngoskopii, a leczy antybiotykami, lekami przeciwzapalnymi i przeciwbólowymi oraz środkami nawilżającymi śluzówkę dróg oddechowych.
Czytaj też: Zapalenie krtani u dorosłych – czym jest i jak z nim walczyć?
Guzki na strunach głosowych
Guzki na strunach głosowych (guzki krzykaczy, guzki głosowe, śpiewacze) to łagodne guzki tworzące się na strunach głosowych w wyniku ich przerostu. Główną przyczyną tych zmian jest przeciążenie głosu i towarzyszący mu stan zapalny w obrębie strun głosowych. Ich powstawaniu sprzyja także:
- palenie papierosów,
- częste spożywanie alkoholu,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- zapalenie zatok obocznych nosa,
- niedoczynność tarczycy,
- choroby alergiczne.
Guzki śpiewacze dzieli się na miękkie oraz bardziej zaawansowane guzki twarde. Zmiany te są niewielkie, mniej więcej rozmiarów główki od szpilki, mają stożkowaty kształt i białoróżowe zabarwienie. Diagnostyką guzków śpiewaczych zajmują się laryngolodzy, a narzędziem umożliwiającym ich wykrycie jest wspomniany laryngoskop. Osoba, u której stwierdzono guzki śpiewacze musi przez jakiś czas oszczędzać głos i unikać czynników sprzyjających ich powstawaniu, a więc palenia papierosów czy picia alkoholu. Pomocne są także specjalne ćwiczenia, prowadzone przez logopedę czy foniatrę. Jeśli to nie przynosi rezultatu, zmiany na strunach głosowych usuwa się chirurgicznie, metodą tradycyjną lub laserowo.
Niedomykalność strun głosowych
Z niedomykalnością fałdów głosowych, zwaną także niewydolnością głośni, mamy do czynienia wtedy, gdy podczas próby wydobycia dźwięku fałdy nie stykają się ze sobą na całej długości. W efekcie przechodzące przez nie powietrze nie przekształca się w falę akustyczną. W zaawansowanym stadium choroby dochodzi do afonii, czyli całkowitej utraty głosu. Niedomykalność strun głosowych może mieć charakter przemijający lub przewlekły, związany ze zwyrodnieniem mięśni krtani. Jest to choroba typowo zawodowa, która rozwija się na skutek przeciążenia narządu głosu. Świadczy o jego zmęczeniu. Niedomykalność fałdów głosowych może być także następstwem urazu mechanicznego krtani, operacji w obrębie szyi czy przedłużającej się intubacji. Leczenie polega na rehabilitacji głosowej oraz oszczędzaniu głosu przez kilka dni. Pomocne mogą być także niektóre zabiegi z zakresu medycyny fizykalnej.
Przeczytaj też: Zapalenie krtani u dzieci – dlaczego takie niebezpieczne?
Jak dbać o struny głosowe – 7 podstawowych zasad
- Nawilżaj fałdy głosowe, pijąc duże ilości wody, najlepiej lekko posolonej lub z plasterkiem cytryny.
- Pij herbaty ziołowe
- Unikaj picia dużych ilości kawy czy czarnej herbaty, które wysuszają fałdy głosowe.
- Unikaj picia dużych ilości alkoholu, który również działa wysuszająco.
- Staraj się dobrze wietrzyć pomieszczenia, a w okresie grzewczym używaj nawilżaczy powietrza.
- Wykonuj ćwiczenia oddechowe .
- Po dużym wysiłku głowowym, daj odpocząć swojemu głosowi, ograniczając mówienie.
Reasumując, struny głosowe odgrywają kluczową rolę w procesie mówienia i wydawania dźwięków. Niestety im także zdarza się chorować. W obrębie strun głosowych może rozwinąć się stan zapalny, struny głosowe mogą się także nie domykać lub pokryć guzkami. Objawem problemów ze strunami głosowymi jest chrypka i trudności z wydawaniem dźwięków. Leczeniem chorych strun głosowych zajmują się laryngolodzy.
Źródła:
- Rehabilitacja zawodowa zaburzeń głosu: poradnik dla nauczycieli, pod red. M. Śliwińska-Kowalska, E. Niebudek-Bogusz.
Autor: Redakcja holsäMED.
Data ostatniej aktualizacji: 27.07.2023
Artykuły zamieszane na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji lekarskiej.
