Zadzwoń 32 506 50 85 
Szyjka macicy w ciąży – jak powinna wyglądać?
Szyjka macicy pełni w organizmie kobiety kilka ważnych zadań. To przez nią wypływa krew menstruacyjna, a sperma podczas stosunku przedostaje się do macicy. Najważniejszą rolę szyjka macicy pełni jednak w trakcie ciąży. Chroni bowiem zarodek przed wydaleniem. Jak wygląda szyjka macicy podczas ciąży i co oznacza jej skracanie. Na te oraz wiele innych pytań odpowiadamy w artykule.
Spis treści:
Szyjka macicy – jak wygląda w poszczególnych fazach cyklu?
Jak wygląda szyjka macicy w ciąży?
Jak zmienia się szyjka macicy w trakcie porodu?
Gdy szyjka macicy skraca się zbyt wcześnie – możliwe przyczyny
Co robić w przypadku niewydolności szyjki macicy?
Podsumowanie
Szyjka macicy – jak wygląda w poszczególnych fazach cyklu?
Szyjka macicy przypomina rurkę o długości od 3. do 5. cm. Jej kształt oraz konsystencja zmieniają się jednak na przestrzeni całego cyklu menstruacyjnego kobiety. Jak nietrudno się domyślić, ma to oczywiście związek z różnym poziomem hormonów w poszczególnych fazach tego cyklu.
- Po owulacji i w trakcie miesiączki (czyli w dni niepłodne) – szyjka macicy jest położona dość nisko, twarda i delikatnie otwarta, aby krew menstruacyjna mogła swobodnie wypływać na zewnątrz.
- W trakcie owulacji – szyjka macicy mięknie, otwiera się i unosi w kierunku pochwy. Tym sposobem pokazuje swoją gotowość na przyjęcie plemników.
Czytaj też: Gdy jajeczko się nie uwalnia – czyli wszystko o cyklach bezowulacyjnych
Jak wygląda szyjka macicy w ciąży?
Gdy któremuś z plemników uda się połączyć z komórką jajową i dojdzie do zapłodnienia, szyjka macicy zamyka się i zalepia gęstym śluzem, tzw. czopem śluzowym. Tym sposobem po pierwsze chroni jajo płodowe przed infekcją, a po drugie zapobiega przedwczesnemu porodowi i poronieniu. Szyjka macicy nie pozostaje jednak w takim stanie do końca ciąży. Mimo, że przez całe 9 miesięcy pełni głównie funkcje ochronną, to pierwsze zmiany w jej wyglądzie i konsystencji można zaobserwować już kilka tygodni od momentu poczęcia. Wraz z rozwojem ciąży szyjka macicy zaczyna bowiem sukcesywnie mięknąć. Kilka tygodni przed rozwiązaniem, czyli pod koniec III. trymestru ciąży, dodatkowo skraca się, co zwiastuje nadchodzący poród. Na tym jednak nie koniec zmian.
Jak zmienia się szyjka macicy w trakcie porodu?
W pierwszej fazie porodu szyjka macicy rozwiera się. Tempo tego rozwierania jest różne, w zależności od stopnia rozmiękczenia szyjki oraz intensywności skurczy. U kobiet rodzących po raz pierwszy, u których szyjka macicy jeszcze nigdy nie otwierała się na taką szerokość, cały ten proces może trwać kilkanaście godzin albo i dłużej… Ostatecznie szyjka macicy osiąga nawet 10 cm rozwarcie, mówimy wówczas, że jest to tzw. rozwarcie pełne.
Zobacz też: Poradnia ginekologiczna – kiedy się zgłosić?
Gdy szyjka macicy skraca się zbyt wcześnie – możliwe przyczyny
Skracanie szyjki macicy jest naturalnym procesem przygotowującym kobietę do porodu. Czasem jednak szyjka skraca się już w II lub na początku III trymestru, kiedy do porodu jeszcze daleko. Taki stan jest bardzo niebezpieczny dla dziecka. Istnieje bowiem ryzyko, że urodzi się za wcześnie lub dojdzie do poronienia. Długość oraz położenie szyjki macicy lekarz może ocenić palpacyjnie, podczas zwykłego badania ginekologicznego. Dokładniejszym i bardziej miarodajnym badaniem jest USG.
Jeśli szyjka macicy skraca się zbyt szybko lub też zbyt szybko rozwiera, lekarz najczęściej stwierdza tzw. niewydolność szyjki macicy, czyli jej zbytnie osłabienie.
Szyjka macicy może być za słaba z wielu powodów, np.:
- uszkodzenia jej podczas wcześniejszego porodu,
- poronienia,
- w następstwie zabiegu łyżeczkowania,
- wady wrodzonej,
- przebytej infekcji,
- zaburzeń hormonalnych,
- zbyt intensywnego trybu życia matki.
Na szczęście niewydolność szyjki macicy jest stanem, który można leczyć.
Co robić w przypadku niewydolności szyjki macicy?
Jeśli szyjka macicy jest tylko nieznacznie skrócona, kobiecie zaleca się odpoczynek. Powinna ona również jak najwięcej czasu przebywać w pozycji leżącej, nie podnosić ciężkich przedmiotów i unikać stresu. Sposób postępowania w przypadku zbyt szybkiego skracania się szyjki macicy zależy oczywiście od przyczyny. Jeśli szyjka skróciła się na skutek infekcji w obrębie narządów rodnych, trzeba ją wyleczyć. Jeśli jest efektem skurczów macicy, można je „wyciszyć” odpowiednimi lekami. W przypadku znacznego skrócenia szyjki macicy stosuje się najczęściej dwa rozwiązania. Albo zakłada się szew na szyjkę macicy albo tzw. passer, czyli specjalny silikonowy krążek.
Podsumowując, szyjka macicy pełni różne funkcje w organizmie kobiety, m.in. kontroluje przepływ krwi menstruacyjnej oraz chroni zarodek podczas ciąży. Jej wygląd i konsystencja zmieniają się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego. Podczas ciąży szyjka zamyka się, tworząc czop śluzowy, który chroni zarodek przed infekcją i przedwczesnym porodem. W trakcie porodu szyjka się rozwiera, a jej zbyt wczesne skracanie może być niebezpieczne i prowadzić do wcześniactwa lub poronienia. Niewydolność szyjki macicy może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak uszkodzenia, infekcje, zaburzenia hormonalne itp. Kobiecie z niewydolnością szyjki macicy zaleca się przede wszystkim odpoczynek, czasem konieczne jest także leczenie farmakologiczne. Na skracającą się szyjkę macicy można ponadto założyć szef lub tzw. passer.
Źródła:
- K. Czajkowski, Niewydolność szyjki macicy, „Ginekologia po Dyplomie”, 2018, nr 5, https://podyplomie.pl/ginekologia/31236,niewydolnosc-szyjki-macicy [dostęp: 13.07.2023].
- https://pbc.gda.pl/Content/49027/doktorat%20TRACZYK-%C5%81O%C5%9A%20Anetta.pdf
Autor: Redakcja holsäMED.
Data ostatniej aktualizacji: 13.07.2023
Artykuły zamieszane na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji lekarskiej.
Chcesz wiedzieć więcej na temat prawidłowego przebiegu ciąży?
Umów się na konsultację ze specjalistą holsäMED!
Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl
Konsultacja merytoryczna
 |
dr n. med. Anna Bednarska-Czerwińska ginekolog położnik, endokrynolog Lekarz z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Specjalista w zakresie leczenia niepłodności i endokrynologii rozrodu w Klinice Leczenia Niepłodności i Diagnostyki Prenatalnej Gyncentrum. Zawodowo związana z Centrum Medycznym holsäMED, gdzie świadczy usługi w zakresie konsultacji specjalistycznych oraz rozpoznawania i leczenia schorzeń ginekologicznych i układu hormonalnego u kobiet. |
