Zadzwoń 32 506 50 85 
Zgaga: skąd się bierze i jak sobie z nią poradzić?
Znasz to uczucie pieczenia i palenia za mostkiem, niekiedy promieniujące do przełyku, które pojawia się niedługo po spożytym posiłku? To zgaga, czyli objaw chorobowy będący efektem cofania się treści pokarmowej i kwasu solnego z żołądka do przełyku (tzw. refluks żołądkowo-przełykowy). Jakie są najczęstsze przyczyny zgagi? Czy możemy w jakiś sposób poradzić sobie z tym „palącym problemem”? Przeczytaj!
Co to jest zgaga?
Aby zrozumieć od czego jest zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy, warto zrobić sobie krótką powtórkę z anatomii. Otóż zanim pokarm, który spożyjemy trafi do żołądka, przechodzi przez przełyk. Granicę między żołądkiem a przełykiem stanowi leżący pod przeponą dolny zwieracz przełyku, inaczej wpust żołądka. Otwiera się on podczas przełykania pokarmu i zamyka, by zapobiec przedostawaniu się treści żołądkowej z powrotem do przełyku. Problem pojawia się wtedy, gdy zwieracz ten jest niewydolny. Wówczas dochodzi do zarzucania i zalegania kwaśnej treści żołądkowej w przełyku. Ten z kolei, w przeciwieństwie do wyposażonego w odpowiednią wyściółkę żołądka, nie jest przyzwyczajony do tak kwaśnego środowiska. Śluzówka przełyku ulega więc podrażnieniu, a my odczuwamy pieczenie i palenie – typowe objawy zgagi. Przez pacjentów bywają niekiedy mylone z objawami choroby niedokrwiennej serca.
Oczywiście zarzucanie treści żołądkowej do przełyku od czasu do czasu zdarza się każdemu i należy je traktować jako odruch fizjologiczny. Problem pojawia się wtedy, gdy do takiej sytuacji dochodzi regularnie. Długotrwale nieleczona zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy mogą bowiem prowadzić do stanów zapalnych i owrzodzeń, a także uszkodzić szkliwo zębowe.
Nadkwasota czy niedokwasota – przyczyny zgagi
W społeczeństwie istnieje mylne przekonanie, że gdy dopadanie nas zgaga, wystarczy zakwasić żołądek np. sokiem z cytryny czy octem jabłkowym. Owszem, zgaga może pojawić się w wyniku niedokwasoty, ale zdarza się to zdecydowanie rzadziej. Główną przyczyną zgagi jest bowiem nadkwasota (nadkwaśność), czyli nadprodukcja kwasu solnego w żołądku.
Uczucie pieczenia w przełyku, odbijanie – najczęstsze objawy zgagi
Głównym objawem zgagi i wywołującej ją choroby refluksowej, jest uczucie pieczenia i palenia w przełyku oraz cofanie się treści pokarmowej – do przełyku, krtani, a nawet jamy ustnej. O refluksie żołądkowo-przełykowym może świadczyć również częste odbijanie się i czkawka. Ponadto mogą wystąpić nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu i uczucie kuli w gardle. Zgaga występuje najczęściej kilkadziesiąt minut po spożytym posiłku, ale może wystąpić także w nocy, przerywając choremu sen.
Leczenie zgagi – oto, co może pomóc
Walkę ze zgagą warto zacząć od najprostszych metod. Ulgę mogą przynieść dostępne bez recepty Przede wszystkim od zmiany trybu życia i od wyeliminowania wszystkiego, co powoduje zgagę. A wywołują ją przede wszystkim niewłaściwe nawyki żywieniowe. Poniżej przygotowaliśmy zbiór zasad, których przestrzeganie skutecznie eliminuje problem zgagi.
Zasada 1: zrzuć zbędne kilogramy
W złagodzeniu zgagi pomóc może redukcja masy ciała. Nadwaga i otyłość sprzyjają bowiem rozwojowi choroby refluskowej, a tym samym występowaniu uczucia pieczenia i palenia w przełyku.
Zasada 2: zmniejsz objętość posiłków
Ostatnio coraz częściej odchodzi się od zasady spożywania pięciu małych posiłków dziennie. Sami dietetycy przyznają, że więcej korzyści zdrowotnych przynosi jedzenie trzech. Jednak nie w przypadku osób borykających się z refluksem żołądkowo-przełykowym i zgagą. Tacy pacjenci nadal powinni trzymać się zasady: Jedz częściej a mniej. Spożyta naraz zbyt duża porcja jedzenia sprzyja bowiem występowaniu nieprzyjemnych dolegliwości, w tym zgagi właśnie. Jedząc mniejsze objętościowo posiłki oraz spożywając je nie później niż 2-3 godziny przed snem, ulżysz swojemu żołądkowi.
Zasada 3: ogranicz spożycie tłuszczu
Tłuste wędliny, mięsa, sery żółty, topiony, pleśniowy, majonez, margaryna, słodycze czy mleko o wysokiej zawartości tłuszczu oraz dania typu fast food to produkty, których spożywanie może nasilać zgagę. Jeśli więc nie chcesz mieć z nią z nią za często do czynienia, ogranicz ich spożycie do minimum.
Zasada 4: Zamiast smażyć, piecz i duś
Smażone potrawy zwiększają produkcję kwasu solnego w żołądku i w ten sposób nasilają zgagę. Dlatego lepszym rozwiązaniem jest gotowanie – tradycyjne lub na parze, ewentualnie duszenie lub pieczenie w folii.
Zasada 5: Jedz powoli
Jedzenie w dobrej atmosferze usprawnia trawienie. Posiłki spożywaj więc powoli i spokojnie. Jeśli będziesz jeść zbyt szybko, nałykasz się tylko powietrza, ciśnienie w Twoim brzuchu wzrośnie, a Ciebie dopadną nieprzyjemne dolegliwości – w postaci zgagi, wzdęcia czy bólu brzucha.
Zasada 6: Zadbaj o właściwą temperaturę posiłku
Zarówno zbyt zimny, jak i zbyt gorący pokarm będzie podrażniał ścianki przełyku i narażał Cię na przykre dolegliwości.
Zasada 7: Zrezygnuj z używek
Zgaga po alkoholu to dość częsty problem. Podobnie dzieje się po innych używkach – papierosach i dużej ilości kawy, która zwiększa wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Pij za to rozcieńczone soki owocowe, napary ziołowe (z rumianku czy melisy), słabą herbatę, niegazowaną wodę oraz chude mleko. Te napoje są zwykle dobrze tolerowane przez osoby z refluksem żołądkowo-przełykowym.
Zasada 8: Zrezygnuj z jedzenia pewnych owoców i warzyw
Jedzenie warzyw i owoców jest podstawą zdrowej diety – to fakt! Istnieją jednak pewne schorzenia, przy których spożywanie określonych grup warzyw i owoców nie jest wskazane. Dotyczy to właśnie refluksu żołądkowo-przełykowego i zgagi. Uczucie pieczenia i palenia w przełyku może nasilać m.in. jedzenie owoców cytrusowych, czyli pomarańczy, mandarynek i grejpfrutów. Niewskazane będą też porzeczki, gruszki, czereśnie czy wiśnie. Pacjenci z refluksem dobrze reagują za na banany, maliny czy gotowane jabłka. Jeśli chodzi o warzywa, przy refluksie warto wykluczyć: rzodkiewkę, kapustę, por, cebulę, ogórki czy szparagi, fasola, groch, ciecierzyca oraz soczewica.
A jeśli dieta nie pomoże, warto udać się do specjalisty
Niestety zgaga może być także objawem poważniejszego schorzenia, dlatego jeśli występuje często, np. po każdym posiłku, warto udać się do specjalisty. Zleci on badania, które pozwolą ustalić powody zgagi. Może zaproponować np. gastroskopię, która pozwoli mu dokładnie obejrzeć dwunastnicę, błonę śluzową żołądka oraz ewentualnie pobrać wycinek do badania.
Reasumując, zgaga to uczucie pieczenia i palenia za mostkiem. Najczęściej wynika z cofania się treści żołądkowej do przełyku, który nieprzyzwyczajony do tak kwaśnego środowiska ulega podrażnieniu. Zgaga nie jest powodem do niepokoju, jeśli pojawia się sporadycznie. Jeśli uczucie palenia i pieczenia nie mija, pomimo zastosowania diety czy farmakoterapii, należy udać się do lekarza.
Po posiłku doskwiera Ci uczucie pieczenia i palenia w przełyku? To zgaga, która może być efektem błędów dietetycznych. Umów się na konsultację w poradni dietetycznej holsäMED i porozmawiaj z naszym dietetykiem o swoim problemie.
Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl
