USG JAMY BRZUSZNEJ

Jama brzuszna jest największą jamą w ciele człowieka, stwarzającą przestrzeń dla wielu ważnych narządów wewnętrznych. W większości narządy te pokryte są otrzewną, czyli cienką, gładką błoną surowiczą, która chroni je i stanowi dla nich swego rodzaju podporę. Jama brzuszna jest też przestrzenią zamkniętą. Od przodu ogranicza ją ściana brzucha, od góry przepona, a od dołu narządy miednicy mniejszej.

Jama brzuszna zasadniczo składa się z dwóch części – części nadokrężniczej, czyli tzw. piętra gruczołowego lub górnego – oraz podokrężniczej, nazywanej piętrem dolnym lub jelitowym. W części nadokrężniczej znajdują się wątroba z pęcherzykiem żółciowym, żołądek, trzustka i śledziona, a w podokrężniczej dwunastnica, jelito cienkie oraz grube. Poza tymi dwoma regionami w jamie brzusznej znajduje się jeszcze przestrzeń zaotrzewnowa, z ulokowanymi w niej nerkami i moczowodami. Dolną część jamy brzusznej zajmują natomiast narządy miednicy mniejszej, a więc  pęcherz moczowy wraz z położoną pod nim u mężczyzn prostatą, a u kobiet z macicą, jajowodami i jajnikami. Na samym dole mieści się odbyt, czyli końcowa część przewodu pokarmowego.

USG jamy brzusznej odbywa się w pozycji leżącej, na plecach i z rękami ułożonymi wzdłuż tułowia. Pacjent kładzie się na kozetce i odsłania brzuch. W tym czasie lekarz nakłada na głowicę ultrasonografu specjalny żel, który ułatwia przewodzenie ultradźwięków. Następnie przykłada ją do brzucha i przesuwa w różnych kierunkach, aby uwidocznić struktury znajdujące się wewnątrz jamy brzusznej. W trakcie badania pacjent może zostać poproszony o zmianę pozycji (np. o położenie się na bok) lub nabranie powietrzna i wstrzymanie go na kilka chwil. Całe badanie trwa zaledwie kilkanaście minut i jest bezbolesne.

USG brzucha nie wymaga skomplikowanych przygotowań. Przed badaniem pacjent powinien zastosować się do kilku prostych zaleceń. Dzięki temu uzyskane w trakcie badania obrazy będą lepszej jakości, a lekarz będzie mógł dokonać dokładniejszej oceny badanych narządów. O czym należy więc pamiętać?

Pacjent z tendencją do wzdęć już na kilka dni przed badaniem powinien stosować lekkostrawną dietę oraz unikać pokarmów rozdymających, np. kapusty, grochu i fasoli, a także gazowanych napojów, tłustych mięs, sosów i smażonych potraw. Osoba ze skłonnością do zaparć najpóźniej 24 godziny przed badaniem dodatkowo powinna przyjąć leki przeczyszczające, aby opróżnić jelita (nie należy w tym celu wykonywać lewatywy). Rano w dniu badania pacjent nie powinien spożywać żadnych pokarmów, nie palić papierosów, nie pić kawy, ani nie żuć gumy. Jeśli badanie ma odbyć się w późniejszych godzinach, tj. po godzinie 14:00, to pacjent do godziny 8:00 może zjeść lekkostrawne śniadanie.

Jeśli USG ma uwzględniać ocenę miednicy mniejszej, z pęcherzem moczowym i narządami rodnymi, pacjent musi zgłosić się na nie z wypełnionym pęcherzem. W tym celu na ok. 1 godzinę przed badaniem powinien wypić 1- 1,5 litra niegazowanej wody i nie oddawać moczu aż do zakończenia badania.