Oczy dziecka łzawią i ropieją? To może być zatkany kanalik łzowy
Łzy są wyrazem naszych uczuć – smutku, wzruszenia, radości. Nie możemy jednak zapominać, że ich głównym zadaniem jest chronić nasze oko i zapewnić mu odpowiednie nawilżenie. Nadmiar łez powinien odpływać przez kanaliki łzowe do woreczka łzowego i jamę nosową. Zatkany kanalik łzowy może jednak spowodować, że łzy nie będą miały gdzie odpłynąć. Niedrożność kanalików łzowych jest częstym schorzeniem wśród małych dzieci. Występuje u ok. 6% noworodków i niemowląt. Co robić, gdy okaże się, że dotyczy także naszego dziecka? Przeczytaj!
Spis treści:
Pierwszy krzyk, pierwsza łza…Kiedy mówimy o zatkanym kanaliku łzowym?
Po czym poznać, że dziecko ma zatkany kanalik łzowy?
Co robić, gdy oczy dziecka łzawią i ropieją?
Jak pomóc dziecku z zatkanym kanalikiem łzowym? Na początek prosty masaż…
Kiedy konieczny jest antybiotyk
A gdy już nic nie pomoże, konieczny jest zabieg
Podsumowanie
Pierwszy krzyk, pierwsza łza…Kiedy mówimy o zatkanym kanaliku łzowym?
W życiu płodowym kanaliki łzowe dziecka nie są jeszcze otwarte. Zamyka je błona (zastawka Hasnera) znajdująca się w dolnej części przewodu nosowo-łzowego. Błona ta powinna pęknąć w momencie narodzin, gdy dziecko wyda z siebie swój pierwszy krzyk. Czasem jednak to nie następuje i błona pozostaje w całości, uniemożliwiając prawidłowy odpływ łez. Właśnie wtedy mamy do czynienia z wrodzoną niedrożnością dróg łzowych.
Po czym poznać, że dziecko ma zatkany kanalik łzowy?
Obserwując malca, powinniśmy zwrócić uwagę na pewne symptomy, które mogą świadczyć o niedrożności dróg łzowych. Przede wszystkim na intensywne łzawienie i wyciek ropnej wydzieliny z oka. W przebiegu choroby łzy zalegają w worku spojówkowym, a oko nie oczyszcza się z obecnych w powietrzu kurzu czy bakterii tak, jak powinno. Niestety są to idealne warunki do rozwoju infekcji. W efekcie oczko dziecka zaczyna się sklejać i wycieka z niego żółtawa wydzielina.
Co robić, gdy oczy dziecka łzawią i ropieją?
Po pierwsze udać się do pediatry, który zobaczy malca i oceni, czy przyczyną objawów rzeczywiście może być zatkany kanalik łzowy. Jeśli po badaniu stwierdzi, że tak, na pewno wypisze skierowanie do okulisty. Swoją drogą, żeby sprawdzić drożność kanalików łzowych, wystarczy ucisnąć woreczek łzowy. Jeśli to spowoduje wypłynięcie wydzieliny na powierzchnię gałki ocznej, lekarz potwierdza rozpoznanie. Niedrożność dróg łzowych okulista może także zobaczyć w lampie szczelinowej lub wzierniku pośrednim. Jeśli na podstawie tych prostych badań nie uda mu się postawić diagnozy, ma jeszcze do dyspozycji inne, bardziej zaawansowane metody:
- Test zanikania barwnika (test fluoresceinowy) – przy drożnych kanalikach łzowych podana przez lekarza kropla barwnika powinna odpłynąć w ciągu kilku minut
- Płukanie dróg łzowych – badanie pozwala ustalić, czy zaaplikowany do oka płyn spływa do nosa
- Zdjęcie RTG z podaniem środka kontrastowego
- Tomografię komputerową
- Rezonans magnetyczny
- Scyntygrafię dróg łzowych – polega na rejestracji rozmieszczenia zaaplikowanych do kanalików łzowych środków chemicznych znakowanych radioizotopami przy użyciu gammakamery
Przeczytaj też: Kiedy iść z dzieckiem do okulisty? Oto wskazania
Jak pomóc dziecku z zatkanym kanalikiem łzowym? Na początek prosty masaż…
Jeśli kanaliki łzowe naszego dziecka są niedrożne, możemy mu pomóc, wykonując masaż worka łzowego. Rozpoczynamy go od uciskania palcem okolicy kąta wewnętrznego oka, a następnie przesuwamy opuszek palca po bocznej powierzchni nosa ku dołowi. Aby masaż był skuteczny, trzeba wykonywać go kilka razy dziennie, najlepiej po karmieniu. Masaż worka łzowego ma na celu spowodować wzrost ciśnienia hydrostatycznego i w końcu pęknięcie błony zamykającej ujście przewodu nosowo-łzowego do nosa.
Kiedy konieczny jest antybiotyk?
Zacznijmy od tego, że antybiotyk nie udrożni zatkanych kanalików łzowych, a jedynie zlikwiduje towarzyszące zapalenie. Antybiotyki (najczęściej w postaci kropli do oczu) stosuje się więc wyłącznie w przypadku dużego ropienia i to nie dłużej niż tydzień.
A gdy już nic nie pomoże, konieczny jest zabieg….
Konkretnie tzw. sondowanie. Polega ono na wprowadzeniu do kanalików łzowych cieniutkiej metalowej sondy i przebiciu nią błony. Zabieg jest krótki i wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, w zależności od wieku pacjenta. Kiedy należy taki zabieg wykonać? Tutaj specjaliści nie są zgodni. Część okulistów jest zdania, że z zabiegiem najlepiej poczekać do ukończenia 1. roku życia. Dlaczego? Otóż w tym czasie główka dziecka intensywnie rośnie, a wraz z nimi kanaliki łzowe. Może się więc zdarzyć tak, że trakcie tych kilkunastu miesięcy kanaliki odetkają się same i zabieg nie będzie konieczny. Część lekarzy opowiada się jednak za wcześniejszym wykonywaniem sondowania, tj. nawet w 5. miesiącu życia, ponieważ to właśnie wtedy najczęściej dochodzi do samoistnego udrożnienia kanalików.
Czytaj też: Oczy zwierciadłem stanu zdrowia. Jakie choroby z nich wyczytasz?
Podsumowując, wrodzona niedrożność kanalików łzowych to bardzo częsta przypadłość wśród niemowląt i małych dzieci. Powoduje intensywne łzawienie i ropienie z oczu. Początkowo schorzenie leczy się zachowawczo, przy pomocy masażu i kropli z antybiotykiem. Jeśli to nie pomoże, kanaliki łzowe odtyka się przy użyciu cienkiej sondy.
Autor: Redakcja holsäMED.
Data ostatniej aktualizacji: 18.12.2023
Artykuły zamieszane na blogu mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mogą zastąpić konsultacji lekarskiej.