9 czerwca 2020

Niedoczynność tarczycy – dieta może pomóc!

Przyczyny i objawy

Przyczyną niedoczynności tarczycy mogą być np. infekcje wirusowe czy niedobór jodu w pożywieniu, jednak najczęstszym powodem niedoczynności tarczycy jest zapalenie tarczycy o podłożu autoimmunologicznym – choroba Hashimoto.

Do głównych objawów niedoczynności tarczycy należą:

• wypadanie włosów,
• zwiększenie masy ciała,
• senność,
• zaparcia,
• zmęczenie,
• uczucie zimna,
• depresja,
• spowolnienie akcji serca,
• wole.

Tarczyca a metabolizm

Tarczyca jest odpowiedzialna za podstawową przemianę materii. Hormony tarczycy w naszym organizmie odgrywają rolę w metabolizmie białek, węglowodanów, tłuszczy i cholesterolu. Skutkiem niedoborów hormonów tarczycy jest spowolnienie procesów metabolicznych organizmu nawet o 50% oraz magazynowanie dostarczanej energii w postaci tkani tłuszczowej. Skutkiem może być problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała oraz obwodu talii. Wzrost masy ciała prowadzi do nadwagi i otyłości, które mogą wpływać na zaburzenia gospodarki hormonalnej w organizmie.

Zobacz też: Niedokrwistość z niedoboru żelaza – jak skomponować jadłospis?

Dieta a przyswajalność leków

Leczenie niedoczynności tarczycy polega na włączeniu farmakoterapii w postaci lewotyroksyny, która wykazuje podobne działanie do hormonów tarczycy. Lek zazwyczaj przyjmuje się rano co najmniej 30 minut przed posiłkiem. Na zmniejszenie wchłaniania leku wpływa zbyty krótki czas między wzięciem leku a spożytym posiłkiem, spożywanie produktów takich jak: kawa, sok grejpfrutowy, błonnik oraz choroby współtowarzyszące, m.in. zaburzenia żołądkowo-jelitowe, celiakia czy nietolerancja laktozy.

Właściwy sposób odżywiania może wspierać proces leczenia, redukując rozwój chorób tarczycy, zmniejszając nasilenie stanu zapalnego w organizmie oraz normalizując masę ciała pacjenta. Pozwala zwiększyć efektywność leczenia farmakologicznego oraz poprawić samopoczucie chorego.

Zmień nawyki żywieniowe

Osobom chorującym się na niedoczynność tarczycy zaleca się:

• Spożywanie regularnie kilku posiłków dziennie, za to mniejszych objętościowo, co ma zapobiegać zwolnieniu tempa przemiany materii.
• Kaloryczność diety powinna być ustalona indywidualnie dla każdego chorego w zależności od jego płci, wieku oraz aktywności fizycznej. Natomiast warto zaznaczyć, że stosowanie restrykcyjnych diet może spowodować zmniejszenie tempa metabolizmu oraz wzrost stężenia TSH. Korzystnie na poprawę metabolizmu chorych na niedoczynność tarczycy wpłynie codzienna umiarkowana aktywność fizyczna: spacer, jazda rowerem czy prace w ogródku.

Wskazanymi składnikami w diecie u chorych na niedoczynność tarczycy oraz chorobę Hashimoto są:

• Kwasy omega -3 i witamina D3
  Kwasy tłuszczowe omega-3, które wykazują działanie przeciwzapalne oraz stymulują konwersję T3 do T4. Witamina D stymuluje nasz układ odpornościowy do produkcji cytokin – rodzaju białek przeciwzapalnych – oraz hamuje wytwarzanie tych prozapalnych. Głównym źródłem w naszej diecie kwasów omega -3 oraz witaminy D są tłuste ryby morskie.
  .
• Jod
  Jod to ważny składnik naszej diety. Jest niezbędnym mikroelementem do funkcjonowania całego organizmu, w tym prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Niedobór jodu jak i jego nadmiar może upośledzić pracę tego gruczołu. Wchodzi on w skład hormonów tarczycy i dlatego jest niezbędny do ich produkcji. Źródłem jodu w naszej diecie są: ryby morskie (makrela, dorsz, mintaj), owoce morza, sól jodowana, wody mineralne, otręby .Osoby chorujące na niedoczynność tarczyc powinny ograniczyć spożycie produktów zawierający substancje wolotwórcze tzw. goitrogeny. Ich działanie polega na blokowaniu przyswajania jodu. Do produktów o działaniu goitrogennym należą m.in. brukselka, kapusta, kalafior, brokuł, truskawki, kasza jaglana, szpinak, gorczyca, orzeszki ziemne, a także zielona herbata. Należy ograniczyć spożycie tych produktów, natomiast nie zaleca się ich wykluczenia, gdyż są źródłem witamin i składników mineralnych. Warto nie łączyć produktów wolotwórczych wraz z produktami o wysokiej zawartości jodu, żeby nie hamować jego wchłaniania. Obróbka cieplna dezaktywuje substancje goitrogenne o 30%.

• Selen
  Selen jest składnikiem enzymów występujących w gruczole tarczycowym. Niedobór selenu może doprowadzić do zmniejszenia wytwarzania T3 oraz zmniejszenia przyswajalności jodu. Do źródeł selenu w nasze diecie należą ryby, skorupiaki, mięso, orzechy brazylijskie oraz pełnoziarniste produkty zbożowe.

Diety eliminacyjne

Często u chorych na chorobę Hashimoto rozpoznaje się nietolerancję laktozy, która zmniejsza biodostępność leku i konieczność przyjmowania jego wyższych dawek. Dietę eliminacyjną należy zastosować po wykonaniu testu nietolerancji laktozy i wyniku dodatniego. Podobnie w przypadku zastosowania diety bezglutenowej zaleca się najpierw diagnostykę pod nadzorem lekarza w celu potwierdzenia celiakii u osób chorujących na autoimmunologiczne choroby tarczycy.

Masz niedoczynność tarczycy i nie wiesz, jak skomponować dla siebie prawidłowy jadłospis? Umów się na konsultację z dietetykiem klinicznym holsäMED!

Zadzwoń: 32 506 50 85
Napisz: info@holsaMED.pl

---

Konsultacja merytoryczna

dr n. o zdr. Joanna Jurkiewicz-Przondziono dietetyk kliniczny Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Zawodowo związana z Centrum Medycznym holsäMED, gdzie na co dzień pracuje z pacjentami z nadwagą, otyłością, chorobami dietozależnymi, niepłodnymi parami oraz kobietami z endometriozą i zespołem policystycznych jajników.