Zadzwoń 32 506 50 85 
Ciągle jest Ci zimno lub gorąco? Sprawdź swoje hormony!
Żar leje się z nieba, a Ty i tak masz zimne dłonie i stopy? A może odwrotnie…Siedzisz w krótkim rękawku i przy zakręconym kaloryferze, podczas gdy inni noszą ciepłe sweterki i otulają się kocami? Każdy z nas ma inną tolerancję temperatury. To fakt! Ciągłe uczucie zimna lub gorąca nie jest jednak normalnym objawem. Może świadczyć o problemach z tarczycą, a co za tym idzie zaburzeniach gospodarki hormonalnej. Do jakiego specjalisty udać się wtedy po pomoc? Odpowiedź znajdziesz w artykule.
Tarczyca – to ona odpowiada za metabolizm i termoregulację
Tarczyca (łac. glandula thyroidea) jest parzystym gruczołem dokrewnym położonym w przednio-dolnej części szyi. Nad nią znajduje się krtań, a pod nią chrząstki tchawicy. Gruczoł tarczycowy waży ok. 25 gramów i składa się z dwóch pęcherzykowatych płatów – prawego oraz lewego. Oba płaty są ze sobą połączone wąską cieśnią (węziną), która przylega do przedniej ściany tchawicy. Pęcherzyki tarczycowe wytwarzają i magazynują dwa hormony, trójjodotyronię, czyli FT3 (20%) oraz tyroksynę, czyli FT4 (80%). Jednak nie robią tego samoistnie. By produkcja hormonów ruszyła, tarczyca musi zostać najpierw pobudzona przez inny hormon – produkowaną w przysadce mózgowej tyreotropinę, w skrócie TSH.
Hormony tarczycy mają do spełnienia w organizmie człowieka wiele ważnych funkcji. Odpowiadają za jego rozwój i prawidłowe funkcjonowanie, wpływają na pracę mózgu, układów nerwowego, wydalniczego i kostnego, a ponadto regulują gospodarkę wapniowo-fosforanową. Co ważne, wpływają także na tempo metabolizmu, a co za tym idzie utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała.
Brrr, jak zimno! Przyczyną marznięcia może być niedoczynność tarczycy
Gdy tempo metabolizmu zwalnia, to wraz z nim zwalnia także produkcja ciepła. W efekcie ciągle czujemy się przemarznięci, nawet pomimo letniej pogody za oknem. Jedną z możliwych przyczyn ciągłego uczucia zimna jest niedoczynność tarczycy. Wiąże się ona z niedoborem hormonów tarczycowych i spowolnieniem procesów metabolicznych. Niedoczynność tarczycy dotyczy ok. 2% naszego społeczeństwa, a wśród chorych przeważają kobiety. Dzielimy ją na pierwotną oraz wtórną. W pierwszym przypadku uszkodzona jest sama tarczyca, przysadka mózgowa działa natomiast prawidłowo i cały czas próbuje pobudzić tarczycę do produkcji FT3 i FT4, wydzielając duże ilości TSH. W przebiegu pierwotnej niedoczynności tarczycy dochodzi więc do znacznego wzrostu tyreotropiny. W niedoczynności wtórnej przestaje z kolei działać przysadka. Tarczyca nie ma więc jak być pobudzana do produkcji hormonów. Przyczyną wtórnej niedoczynności tarczycy jest najczęściej albo uraz głowy, albo guz przysadki.
Najczęstszą postacią niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy. Może ona rozwijać się niepostrzeżenie przez wiele lat. Jej objawy są mało charakterystyczne i rzadko przypisujemy im podłoże chorobowe. Każdy z nas odczuwa przecież czasem zmęczenie i senność, każdemu zdarza się przybrać parę nadprogramowych kilogramów. Problemy z koncentracją, nerwowość i przygnębienie także nie wydają się niczym nadzwyczajnym, zwłaszcza w dzisiejszym zagonionym świecie. A jednak! Wszystkie ww. objawy mogą sugerować niedoczynność tarczycy. Tym bardziej jeśli towarzyszy im jeszcze niska tolerancja zimna, suchość skóry, wypadanie włosów czy łamliwość paznokci.
Poza chorobą Hashimoto, niedoczynność tarczycy może być także spowodowana chorobami przysadki mózgowej lub podwzgórza, poporodowym zapaleniem tarczycy, całkowitym lub częściowym usunięciem tarczycy, stosowaniem niektórych leków, napromieniowaniem szyi albo niedoborem jodu w środowisku.
Przeczytaj: Niedoczynność tarczycy – dieta może pomóc!
Uff, jak gorąco! Przyczyną ciągłego uczucia ciepła może być nadczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy jest stanem odwrotnym do niedoczynności. Wiąże się ze wzrostem poziomu FT3 i FT4 ponad dopuszczalną normę oraz spadkiem poziomu TSH. Nadmiar hormonów tarczycowych sprawia, że metabolizm przyspiesza. Chory staje się nerwowy i nadpobudliwy, ma problemy ze snem, nie może się na niczym skupić i traci na wadze, pomimo teoretycznie normalnej diety. Jest mu też wiecznie gorąco i nadmiernie się poci. U kobiet z nadczynnością tarczycy często obserwuje się zaburzenia cyklu menstruacyjnego. Tarczyca może być nadaktywna z kilku powodów. Najczęstszym jest choroba Gravesa – Basedowa albo choroba Plummera (inaczej wole guzowate toksyczne).
Przy problemach z termoregulacją pomoże endokrynolog!
Lekarzem, do którego należy się udać przy podejrzeniu chorób tarczycy jest endokrynolog. To właśnie on zajmuje się zaburzeniami funkcjonowania gruczołów dokrewnych takich jak tarczyca. W pierwszej kolejności endokrynolog zleca najważniejsze badania: morfologię krwi, badania poziomów FT3, FT4, TSH i anty-TPO (przeciwciała przeciwtarczycowe) oraz USG tarczycy. Dopiero na podstawie wyników tych badań oraz wywiadu medycznego lekarz endokrynolog stawia diagnozę i proponuje leczenie.
Dowiedz się więcej: Poradnia endokrynologiczna – kiedy się udać?
Reasumując, ciągłe uczucie zimna lub gorąca może świadczyć o problemach z tarczycą. W takim przypadku pomocy należy szukać u lekarza endokrynologa, który zleci najpotrzebniejsze badania i na podstawie wyników zaproponuje skuteczne leczenie.
